اگر به دنبال بهبود جایگاه سایت خود در نتایج گوگل هستید، آشنایی با ابزار Moz یکی از اولین و مهمترین گامها در مسیر سئو است. سایت ماز با ارائه مجموعهای از ابزارهای پیشرفته و کاربردی به شما کمک میکند تا بکلینکها را تحلیل کنید، کلمات کلیدی پربازده پیدا کنید، مشکلات فنی سایت را شناسایی کرده و استراتژی سئوی خود را بهینهسازی کنید. در این مقاله قصد داریم بهصورت گامبهگام به آموزش ابزار ماز بپردازیم و نحوه استفاده از بخشهای مختلف آن را به زبان ساده و حرفهای توضیح دهیم.
اگر میخواهید بدانید نحوه کار با ابزار Moz چگونه است، کدام بخشهای آن رایگان هستند و چطور میتوانید از آنها برای بهبود سئو داخلی و سئو خارجی سایت استفاده کنید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
در این مقاله با مطالب زیر آشنا میشوید:
Toggleابزار ماز یا moz چیست؟
Moz یک شرکت نرمافزاری آمریکایی در حوزه سئو است که مجموعهای از ابزارهای آنلاین را برای تحلیل و بهبود عملکرد سایتها در موتورهای جستجو ارائه میدهد. این شرکت ابتدا با نام SEOmoz فعالیت خود را آغاز کرد و سپس به Moz تغییر نام داد. هدف اصلی ابزارهای Moz کمک به بازاریابان دیجیتال، مدیران سایت و متخصصان سئو برای بررسی وضعیت سئو داخلی و خارجی، تحلیل رقبا، کشف کلمات کلیدی، ردیابی جایگاه سایت در نتایج جستجو و بهینهسازی محتواست. ابزارهای معروف این مجموعه شامل Moz Pro ،MozBar، Link Explorer ،Keyword Explorer و سایر ماژولهای تخصصی سئو میشود که هرکدام در آموزش ابزار Moz نقش کلیدی دارند. ماز بهخاطر ارائه دادههای دقیق، رابط کاربری ساده و منابع آموزشی مفید، یکی از گزینههای پرطرفدار در میان ابزارهای سئو محسوب میشود.
معرفی بخش های مختلف ابزار moz
اگر برای اولین بار است که وارد دنیای ابزار moz میشوید، ممکن است با تنوع ابزارهای این پلتفرم کمی سردرگم شوید. هر کدام از این ابزارها برای هدف خاصی طراحی شدهاند، از بررسی بکلینکها و تحلیل رقبا گرفته تا تحقیق کلمات کلیدی و شناسایی مشکلات فنی سایت. در این بخش نحوه کار با ابزار ماز را توضیح دادهایم تا متوجه شوید هر ویژگی در چه زمینهای به شما کمک میکند و چطور میتوانید از آنها بیشترین بهره را ببرید.
- Link Explorer (جایگزین Open Site Explorer): تحلیل کامل پروفایل بکلینکها، اعتبار دامنه (DA) و صفحات (PA)، شناسایی صفحات برتر و منابع اسپمی.
- Fresh Web Explorer: مانیتورینگ منشنهای تازه برند یا کلمات کلیدی در وب، مناسب برای لینکسازی و پروموت محتوا.
- Keyword Explorer: تحقیق کلمات کلیدی با دقت بالا در تخمین حجم جستجو، سختی کلمه و ایدهپردازی برای محتوای جدید.
- Explore By Site: شناسایی کلمات کلیدی که رقبا برای آنها رتبه دارند. مشابه عملکرد SEMrush.
- Site Crawl: بررسی فنی سایت، شناسایی خطاهای بحرانی، محتوای ضعیف یا تکراری و هشدارهای سئو تکنیکال.
- Rank Tracker: ردیابی جایگاه کلمات کلیدی و مشاهده تغییرات رتبه در طول زمان.
- Page Optimization: ارزیابی سئوی داخلی صفحات بر اساس URL و کلمه کلیدی هدف، همراه با پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت.
- Insights: لیست کارهای اولویتدار برای بهبود سئو، مخصوص کاربرانی که با دادههای سنگین سئو آشنا نیستند.
- Moz Pro Campaigns: ساخت کمپین برای هر سایت و مشاهده یکپارچه عملکرد سئو در یک داشبورد، مناسب برای آژانسها و مدیران پروژههای چندسایتی.
آیا ابزار moz رایگان است؟ کدام بخشهای ابزار ماز رایگان است؟
برخی از ابزارها مانند MozBar، در نسخههای رایگان خود تحلیلهای ابتدایی از Link Explorer و Keyword Explorer ارائه میدهند؛ اما برای استفاده از تمامی امکانات آن نیاز به اشتراک Moz Pro دارید. قیمتگذاری ابزار Moz از حدود ۵ میلیون تومان در ماه برای پلن «Standard» شروع میشود و تا حدود ۵۰ میلیون تومان در ماه برای پلن «Premium» ادامه دارد.
همه پلنها ویژگیهای اصلی یکسانی دارند و تفاوت اصلی آنها در تعداد گزارشهای کلمات کلیدی، تحلیل صفحات و جستجوهای ماهانه است. پلن استاندارد ابزار ماز کمی ارزانتر از ابزارهایی مثل Ahrefs و SEMrush است و شامل یک دوره آزمایشی رایگان ۳۰ روزه نیز میشود. بنابراین اگر بودجه محدودی دارید، این پلن میتواند انتخاب مناسبی برای شروع باشد. در مجموع، هرچند Moz Pro به اندازه Ahrefs قابلیت ندارد؛ اما با توجه به قیمت پایینتر، گزینهای با ارزش بالا برای کسبوکارهای کوچک و تازهواردها به دنیای سئو محسوب میشود.
آموزش کار با ابزار moz
ابزار moz که با هدف بهبود دیدهشدن سایت در موتورهای جستجو طراحی شده شامل ابزارهای مختلفی میشود که هرکدام نقش مشخصی در فرایند بهینهسازی دارند. در این بخش، با کاربرد عملی این ابزارها آشنا میشوید تا از آموزش ابزار ماز در بهبود عملکرد سئو بیشترین بهره را ببرید.
- ویژگی Link Explorer
ویژگی Link Explorer اخیراً جایگزین ابزار Open Site Explorer شرکت Moz شده است. در اصل، این ابزار همان نسخه قدیمی OSE است؛ اما با یک پایگاه داده (index) بسیار بزرگتر و کاملتر. بهطور دقیق، شامل ۳۵/۵ تریلیون لینک است.
برای کار با این ابزار ابتدا آدرس سایت خودتان یا یکی از رقبایتان را وارد کنید:
سپس گزارشی از پروفایل لینک آن سایت دریافت میکنید:
در ادامه هرکدام از اطلاعات نمایشداده شده در این گزارش را توضیح میدهیم.
- اعتبار دامنه یا دامین آتوریتی (Domain Authority)
این عدد، معیار اختصاصی Moz برای سنجش اعتبار کل لینکهای یک دامنه، نه فقط یک صفحه خاص، است. هرچه تعداد لینکهای باکیفیتی که به سایت شما اشاره میکنند بیشتر باشد، این عدد بالاتر میرود.
شاید این عدد بهتنهایی اطلاعات زیادی ندهد؛ اما وقتی آن را با Domain Authority سایت رقیب مقایسه کنید، میتوانید جایگاه تقریبیتان را نسبت به او بسنجید.
اگر اعتبار دامنه رقیب مشابه شما باشد یعنی احتمالا میتوانید برای همان کلمات کلیدیای که رقیب در آنها رتبه دارد، شما هم رتبه بگیرید.
- تعداد دامنههای لینکدهنده (Linking Domains)
این بخش نشاندهنده ریفرینگ دامین (referring domain) یا تعداد دامنههای ارجاعدهنده به سایت شما است بهبیان سادهتر نشان میدهد که چند دامنه به سایت شما لینک دادهاند. این عدد هم بهتنهایی خیلی کاربردی نیست؛ اما وقتی آن را با تعداد دامنههای لینکدهنده به رقیبتان مقایسه کنید، میتواند بهعنوان معیاری برای ارزیابی کلی قدرت لینک شما عمل کند.
- صفحات برتر (Top Pages)
سومین ویژگی کلیدی در Link Explorer بخش «Top Pages» است. این شاخص نشان میدهد کدام صفحات سایت بیشترین اعتبار لینک را دارند، یعنی همان چیزی که Moz آن را Page Authority مینامد.
اگر میخواهید بدانید چه نوع محتوایی در سایت رقیب موفقتر عمل کرده (از نظر جذب بکلینک)، به این بخش توجه ویژهای داشته باشید.
- امتیاز اسپم (Spam Score)
اسپم اسکور (Spam Score) ابزاری است که Moz برای تشخیص میزان «اسپمبودن» پروفایل لینک یک سایت ارائه داده است.
این معیار صددرصد دقیق نیست؛ اما میتواند به شما نشان دهد که آیا لینکهایی که به سایت داده شده طبیعی هستند یا نه.
- Link Intersect
Moz در این ابزار امکانی به نام Link Intersect را نیز ارائه میدهد.
این ابزار به شما نشان میدهد کدام سایتها به رقبای شما لینک دادهاند، ولی هنوز به سایت شما لینک ندادهاند.
زمانی که در حال اجرای یک کمپین لینکسازی هستید، منطقی نیست به سراغ سایتهایی که از قبل به شما لینک دادهاند، بروید. در عوض، باید به سراغ سایتهایی بروید که به رقیب شما لینک دادهاند ولی شما را نادیده گرفتهاند. در این شرایط، Link Intersect پیدا کردن این فرصتهای لینک سازی خارجی را بسیار ساده میکند.
- مانیتورینگ منشنهای برند با Fresh Web Explorer
Fresh Web Explorer در اصل یک ابزار مانیتورینگ منشن برند است، یعنی کمک میکند بفهمید چه زمانی و در کجا از برند یا کلمات کلیدی موردنظرتان در اینترنت نام برده شده. اما برخلاف خیلی از ابزارهای مشابه که بهطور منفعل فقط وب را میخزند و بعد از پیداکردن منشنها به شما هشدار میدهند، Fresh Web Explorer این امکان را میدهد که خودتان بهصورت دستی منشنهای جدید را جستجو کنید.
این ویژگی واقعاً کاربردی و مفید است. Fresh Web Explorer برای پروموت محتوا و لینکسازی ابزار مفیدی است، اما از نظر قدرت و دقت، بهاندازه برخی از ابزارهای مانیتورینگ دیگر (مثل BuzzSumo) قوی نیست.
- تحقیق کلمات کلیدی با Moz Keyword Explorer
بدون اغراق میتوان گفت Keyword Explorer بهترین و کاملترین ابزار در بین امکانات Moz Pro است. این ابزار در ظاهر شبیه بیشتر ابزارهای تحقیق کلمه کلیدی موجود در بازار کار میکند. یک کلمه کلیدی را وارد میکنید، و لیستی از دادهها و ایدههای جدید مرتبط با آن دریافت میکنید.
اما سه ویژگی مهم، Keyword Explorer را از بقیه ابزارها متفاوت میکند:
۱. دقت بالای تخمین حجم جستجو
آمار میزان سرچ کلمات کلیدی در گوگل ماهانه در این ابزار نسبت به سایر ابزارها دقیقتر است. چون ابزار ماز فقط دادههای Google Keyword Planner را اسکرپ نمیکند؛ بلکه از دادههای واقعی کاربران استفاده میکند تا تخمین بزند واقعاً چه تعداد جستجو در ماه انجام میشود.
۲. شاخصهای تحلیلی کاربردی
در همان صفحهای که نتایج را میبینید، میتوانید همزمان سختی کلمه کلیدی (Keyword Difficulty) و نرخ کلیک ارگانیک (Organic CTR) را بررسی کنید.
علاوه بر این، Moz به هر کلمه یک امتیاز به نام «Priority Score» اختصاص میدهد. این امتیاز به شما کمک میکند متوجه شوید کدام کلمات کلیدی، بهترین ترکیب از حجم جستجو، نرخ کلیک ارگانیک و سطح رقابت را دارند، یعنی همانهایی که بیشترین پتانسیل را دارند.
۳. پیشنهادات هوشمند برای کلمات کلیدی جدید
Keyword Explorer در ارائه ایدههای تازه برای کلمات کلیدی و تولید محتوا فوقالعاده عمل میکند و برخلاف بسیاری از ابزارها، فقط نسخههای طولانیتر یا تغییر یافته همان کلمه را نمایش نمیدهد.
مثلاً برای کلمه «Paleo Diet»، هم چند عبارت بلندتر از آن نشان داده میشود و هم مجموعهای از کلمات کلیدی مرتبط و زیرموضوعی که اغلب در سایر ابزارها اصلاً به آنها اشاره نمیشود.
بهعلاوه، میتوانید همه این کلمات را در لیستهای جداگانه ذخیره کنید تا بعداً سر فرصت تحلیلشان کنید.
برای استفاده حرفهای از Keyword Explorer، فقط به حجم جستجو نگاه نکنید. از فیلترها برای پیداکردن کلمات با سختی کم و CTR بالا استفاده کنید. با بررسی Priority Score میتوانید مشخص کنید کدام کلمات بهترین ترکیب از فرصت و رقابت را دارند.
- Explore By Site
این ابزار، معادل قابلیت معروف SEMrush برای بررسی رقباست. Explore By Site به شما نشان میدهد که رقبای شما در حال حاضر برای چه کلمات کلیدی در گوگل رتبه دارند.
با واردکردن آدرس سایت رقیب، لیستی از کلمات کلیدی رتبهدار او نمایش داده میشود و شما میتوانید با استفاده از فیلترها، کلماتی با حجم جستجوی خاص یا میزان رقابت مشخص را خیلی راحت پیدا کنید.
- خزنده سایت (Site Crawl)
Site Crawl ابزار داخلی Moz برای بررسی سئو فنی سایت (SEO Audit) است. در مقایسه با ابزارهای دیگر، Site Crawl ترکیب خوبی از امکانات قوی و رابط کاربری ساده و قابل فهم دارد.
یکی از مزیتهای این ابزار این است که مشکلات سایت را در دستهبندیهای مشخصی مثل «بحرانی» (Critical) و «هشدار» (Warnings) طبقهبندی میکند.
مهمتر اینکه این ابزار فقط به خطاهای رایجی مثل «مسدود شدن صفحه توسط Robots.txt» بسنده نمیکند.
Site Crawl همچنین بخشی به نام «Content Issues» دارد که برای بررسی مشکلات محتوایی سایت استفاده میشود. این بخش به شما نشان میدهد کدام صفحات سایت محتوای ضعیف (thin)، تکراری یا محتوایی دارند که کند بارگذاری میشود.
Site Crawl پیداکردن محتوای ضعیف یا تکراری، مخصوصاً در سایتهای بزرگ با هزاران صفحه را تبدیل به کاری بسیار ساده و سریع کرده است.
- Rank Tracker
Rank Tracker در Moz ابزار خوبی برای پیگیری رتبه کلمات کلیدی سایت شما در نتایج جستجوی گوگل است. با این ابزار میتوانید ببینید که سایت شما برای کلمات کلیدی مختلف، در چه رتبهای قرار دارد.
نکته مثبت اینجاست که Moz فقط جایگاه فعلی را نشان نمیدهد، بلکه تغییرات رتبهها را هم برای شما مشخص میکند.
مثلاً میفهمید که چند کلمه کلیدی شما در این هفته رتبه بالاتری گرفتهاند و چندتا از آنها سقوط کردهاند.
علاوه بر این، میتوانید میزان دید ارگانیک کلی (Search Visibility) سایتتان را در طول زمان ببینید، یعنی اینکه سایت شما چه سهمی از نمایش در نتایج جستجو دارد.
یکی از ایرادهای کوچک این ابزار این است که اطلاعات رتبهبندی بهصورت روزانه بهروزرسانی نمیشود، بلکه حدود هفتهای یکبار بروزرسانی انجام میشود. این موضوع ممکن است برای کسانی که میخواهند رتبهها را بهصورت روزانه بررسی کنند، محدودیت ایجاد کند. اما در مجموع، Rank Tracker ابزاری ساده، دقیق و مفید برای پایش رتبه کلمات کلیدی در گوگل شماست، مخصوصاً اگر بخواهید عملکرد محتوای سئو شدهتان را در بازه زمانی دنبال و تحلیل کنید.
- Page Optimization
Page Optimization ابزاری در Moz است که وظیفهاش بررسی سئوی داخلی (On-page SEO) صفحات سایت شماست.
برای کار با این ابزار، کافیست آدرس صفحه (URL) موردنظرتان و کلمه کلیدیای که میخواهید برای آن رتبه بگیرید را وارد کنید. سپس ماز امتیاز کلی به نام Page Score به آن صفحه میدهد که نشان میدهد چقدر برای آن کلمه کلیدی بهینه شده است.
- MozBar
MozBar یک افزونه سئو برای مرورگر گوگل کروم است که اطلاعات مربوط به لینکها (مثل Domain Authority و Page Authority) را مستقیماً در نتایج جستجوی گوگل (SERP) نمایش میدهد.
در نسخه رایگان MozBar، امکانات نسبتاً محدودی دارید. اما اگر اشتراک Moz Pro داشته باشید، میتوانید به اطلاعات کامل در مورد لینکها و سئوی داخلی صفحات دسترسی داشته باشید.
- Insights
Insights در اصل یک لیست از کارهایی است که میتوانید برای بهبود سئوی سایتتان انجام دهید.
Moz Pro دادهها و شاخصهای زیادی به شما ارائه میدهد. اگر سئومستر حرفهای باشید، این حجم داده بسیار مفید است؛ اما اگر تازهکار باشید، ممکن است واقعاً گیجکننده باشند.
اینجاست که گزارش Insights به شما کمک میکند. با Insights یک لیست از وظایف مهم و فوری دریافت میکنید که اگر آنها را انجام دهید، ترافیک ارگانیک شما احتمالاً افزایش مییابد.
- کمپینهای Moz Pro
بخش Campaigns در Moz Pro، تمام دادههای مربوط به حساب کاربری شما را در یک داشبورد یکپارچه نمایش میدهد.
این قابلیت مخصوصاً برای کسانی که مدیریت سئو چندین سایت یا مشتری را بر عهده دارند فوقالعاده است. بهجای اینکه مدام بین چند ابزار یا چند پنل (مثلاً گوگل آنالیتیکس) جابهجا شوید، میتوانید از یک نمای کلی و جامع، عملکرد سئوی همه سایتها را بررسی کنید.
با این بخشها عملاً ابزار Moz نهتنها به شما برای آنالیز سئو سایت کمک میکنه، بلکه به شما کمک میکنه دقیقتر تصمیم بگیرید و بهتر اجرا کنید.
آموزش نصب افزونه mozbar و کار با آن
افزونهٔ MozBar یک ابزار قدرتمند برای تحلیل سئوی سایتها است که توسط شرکت Moz ارائه شده و بهعنوان یک افزونهٔ مرورگر در دسترس است. این افزونه به کاربران امکان میدهد تا بهصورت مستقیم در مرورگر خود، معیارهای مهم سئو مانند اعتبار دامنه، اعتبار صفحه و تعداد بک لینک را مشاهده و تحلیل کنند. در ادامه، مراحل نصب و استفاده از افزونهٔ MozBar را بهطور کامل توضیح میدهیم.
- افزونه MozBar را دانلود کرده و در مرورگر کروم خود نصب کنید.
- آیکون MozBar با حرف M را در نوار ابزار بالای مرورگر (سمت راست) پیدا کرده و روی آن کلیک کنید.
- در صفحهای که باز میشود، مشخصات حساب کاربری Moz خود را وارد کنید (ایمیل و رمز عبور).
- روی گزینه «Log in» کلیک کنید تا وارد حساب شوید.
حتی بدون داشتن حساب کاربری در moz.com هم میتوانید به بخش محدودی از امکانات MozBar دسترسی داشته باشید. اما بهتر است برای استفاده کامل از همه امکانات این ابزار، حتماً یک حساب رایگان در Moz Community بسازید یا از دوره آزمایشی رایگان Moz Pro استفاده کنید.
آشنایی با قابلیتهای MozBar
MozBar مثل یک دستیار تحقیقاتی سئو برای مرورگر شما عمل میکند. این ابزار دادههای مربوط به لینکها، رتبه کلمات کلیدی و اطلاعات سئوی داخلی صفحات را به شما نمایش میدهد. علاوهبر امکاناتی که در پنجره پاپآپ MozBar در دسترس است، این ابزار دو قابلیت کاربردی دیگر هم دارد که از طریق منوی تنظیمات (Settings) قابل فعال یا غیرفعالسازی هستند:
MozBar: وقتی این گزینه را فعال میکنید، نوار نمایش متریکها (metrics bar) در بالای مرورگر شما ظاهر میشود. در این نوار میتوانید اطلاعات مربوط به اعتبار دامنه و لینکها را هنگام مرور سایتها مشاهده کنید.
SERP Overlay و امکانات جستجو: با فعالسازی این گزینه، اطلاعات مربوط به لینکها و اعتبار هر سایت مستقیماً در نتایج جستجوی گوگل (SERP) نمایش داده میشود.
در ادامه، این قابلیتها را دقیقتر بررسی میکنیم.
- استفاده از نوار متریکهای MozBar
وقتی از طریق تنظیمات، MozBar را فعال کنید، نوار متریکهای آن در بالای مرورگر فعال میشود. این نوار به شما امکان میدهد هنگام مرور وب، اطلاعات کلیدی درباره اعتبار دامنهها، صفحات، لینکها و برندها را ببینید. در این نوار، سه گروه اصلی از متریکها وجود دارد:
متریکهای سطح دامنه (Domain-level metrics)
- اعتبار دامنه (Domain Authority): امتیازی از ۱ تا ۱۰۰ که توسط Moz محاسبه میشود و نشان میدهد احتمال رتبه گرفتن دامنه در گوگل چقدر است (براساس الگوریتم ماشین لرنینگ و دادههای لینکها).
- دامنههای لینکدهنده (Domains): تعداد دامنههای یکتایی که به دامنه شما لینک دادهاند. چند لینک از یک سایت، فقط یک دامنه حساب میشود.
- بکلینکها (Links): لینکهای ورودی از صفحات دیگر سایتها که به این دامنه اشاره دارند.
- کلمات کلیدی (Keywords): تعداد کلماتی که این دامنه برای آنها در گوگل رتبه دارد (براساس ابزار Explore By Site از Keyword Explorer).
- اسپم اسکور (Spam Score): درصدی که نشان میدهد دامنههایی با ویژگیهای مشابه، توسط گوگل جریمه یا حذف شدهاند. این عدد بهتنهایی نشاندهنده اسپمبودن سایت نیست؛ اما میتواند به شما در شناسایی لینکهای مشکوک کمک کند.
متریکهای سطح صفحه (Page-level metrics)
- اعتبار صفحه (Page Authority): مشابه DA، اما مختص یک صفحه خاص. امتیازی از ۱ تا ۱۰۰ که پیشبینی میکند این صفحه چقدر احتمال دارد در گوگل رتبه بگیرد.
- دامنهها (Domains): تعداد دامنههای یکتایی که به این صفحه لینک دادهاند.
- لینکها (Links): تعداد لینکهای ورودی از صفحات دیگر سایتها به همین صفحه.
- کلمات کلیدی (Keywords): تعداد کلمات کلیدیای که این صفحه برای آنها رتبه دارد (براساس ابزار Explore By Site).
قدرت دامنه (Brand Authority)
قدرت برند (Brand Authority): متریکی اختصاصی از Moz با امتیاز ۱ تا ۱۰۰ که میزان قدرت برند یک دامنه را در فضای آنلاین میسنجد.
اگر روی هرکدام از این متریکها در نوار MozBar کلیک کنید، مستقیماً به ابزار Moz Pro هدایت میشوید تا بتوانید دادهها را عمیقتر تحلیل و بررسی کنید.
سخن پایانی
ابزار Moz مجموعهای قدرتمند برای آنالیز، بهینهسازی و مدیریت و بهبود سئوی سایت است که میتواند در هر مرحله از مسیر سئو همراه شما باشد. چه در حال تحقیق کلمات کلیدی باشید، چه مشغول بررسی رقبا یا رفع مشکلات فنی سایت، ابزار ماز با قابلیتهای متنوع خود فرایند سئو را سادهتر، هدفمندتر و هوشمندانهتر میکند.
اگر هنگام کار با بخشهای مختلف ابزار ماز یا در اجرای نکاتی که در این راهنما مطرح شده، به نکتهای برخوردید یا سوالی در ذهنتان ایجاد شده است میتوانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.