اغلب کسبوکارها از استراتژیهای روابط عمومی برای افزایش آگاهی از برند، ایجاد اعتماد و ارتباط با مردم استفاده میکنند. انتخاب یک استراتژی روابط عمومی مناسب برای مجموعهتان، به این بستگی دارد که میخواهید چه مسیری را طی کنید؟ برندتان را در معرض دید افراد بیشتری قرار دهید؟ افرادی را جذب کنید که احتمالا قصد خرید محصول یا خدماتتان را دارند؟ یا تعداد مشتریان وفادار خود را افزایش دهید؟
ما در این مقاله دلایل اهمیت استراتژی PR و روشهای مختلف آن را بررسی کردیم تا بتوانید مدل ذهنی (main model) خود را برای خلق یک استراتژی روابط عمومی موفق، تقویت کنید. پس با ما همراه شوید.
در این مقاله با مطالب زیر آشنا میشوید:
Toggleاستراتژی روابط عمومی (PR Strategy) چیست؟
هرگونه ارتباطی که یک کسبوکار با مردم ایجاد میکند در چارچوب استراتژی روابط عمومی آن سازمان قرار میگیرد. از تبلیغات گرفته، تا سخنرانی برای سهامداران، برندینگ و حتی مدیریت شبکههای اجتماعی.
استراتژی روابط عمومی در واقع مسیری مشخص و واضح است که به تلاشهای شما برای ایجاد ارتباط بهتر با مخاطبان و سازماندهی مسیرها کمک میکند. استراتژیهای PR تا حدود زیادی شبیه به استراتژیهای بازاریابی هستند؛ زیرا هدف اصلی آنها رساندن صدای مجموعه به گوش مردم و آگاهی درباره برند است.
به طور کلی، استراتژی روابط عمومی راهنما یا چارچوبی است که مسیر حرکت متخصصان روابط عمومی را در شرکت مشخص میکند. روابط عمومی یک طناب باریک و حساس است که از سه بعد خلاقیت، متقاعدسازی و استراتژی تشکیل میشود.
چرا باید برای روابط عمومی استراتژی داشته باشیم؟
هر کسبوکار با هر ابعادی و در هر صنعتی، باید از استراتژی روابط عمومی بهعنوان ابزاری برای نفوذ به بازار و افزایش علاقه مخاطبان به برند خود استفاده کند. برنامهریزی برای تدوین استراتژی روابط عمومی شامل بررسی بازار، نحوه اجرای روشهای جدید برای ارتباط با مشتریان بالقوه، بالابردن ترافیک جستجوی ارگانیک و ارتباط با رسانهها میشود.
تدوین استراتژی با توجه به هویت کسبوکار یک مسئله مهم و پیچیده است. از جمله مهمترین جنبههای یک استراتژی موفق، یکدستبودن صدای برندتان است. از دیدگاه فرهنگی و اجتماعی، تا رنگهایی که میخواهید روی آن تمرکز کنید و نوع ادبیاتی که میخواهید با مشتریان خود داشته باشید، تمامی این موارد از دل یک استراتژی بدون نقص بیرون میآید.
با داشتن استراتژی، بدون توجه به اینکه مخاطبها چند وقت است شما را میشناسند، خیالتان راحت است که درباره هویت برند و اینکه چه کسبوکاری هستید، دچار چالش نمیشوند.
چرا (و چه زمانی) شرکت شما به یک استراتژی روابط عمومی نیاز دارد؟
برای اینکه به توسعه استراتژی روابط عمومی خود فکر کنید، هیچ شرایط خاصی وجود ندارد؛ اما بهتر است در سریعترین زمان ممکن، استراتژی روابط عمومی و رسانهای خود را تدوین کنید.
بدون تبلیغات و ارتباطات، نمیتوانید انتظار داشته باشید که مردم درباره برندتان صحبت کنند. برای درک بهتر این موضوع، برخی از دستآوردهای استراتژی PR را بررسی کردهایم.
- بهبود آگاهی از برند
قبل از هرچیزی باید بدانید روابط عمومی یک ابزار بسیار قدرتمند برای افزایش آگاهی از برند شماست. هرچه افراد بیشتری از حضور شما مطلع باشند به نفعتان است؛ البته این اطلاعرسانی، نیازمند یک استراتژی خوب است.
علاوه بر آن، اگر اخبار جنجال برانگیزی درباره سازمانتان منتشر شود، به کمک تبلیغات عمومی گسترده میتوانید بازی را به نفع خود تغییر دهید.
- مدیریت بحران
یکی از ویژگیهای مهم استراتژی روابط عمومی این است که در موقعیتهای بحرانی میتواند بسیار مفید و فعالانه عمل کند. برای مثال در شرایطی که اتفاق بدی برای برندتان افتاده، یک شایعه درباره محصولتان در بازار پخش شده یا حتی یک مشکل در جامعه به وجود آمده که مردم انتظار کمک از برند شما را دارند. اینجا زمانی است که با داشتن یک استراتژی روابط عمومی خوب، میتوانید بر شرایط منفی غلبه کنید و حتی به شهرت بیشتری برسید.
حضور تیم روابط عمومی برای مدیریت بحران ضروری است؛ زیرا بدون پرداختن به این موضوع، آخرین چیزی که مخاطبها از شما به یاد میآورند، یک رویداد منفی است.
- ایجاد اعتماد و اعتبار
استراتژی PR به شما کمک میکند تا یک هویت برند قوی بسازید و بتوانید از پیامهایی استفاده کنید که ارزشهای سازمانتان را منعکس میکنند.
افراد زیادی وجود دارند
زمانی که مخاطبها محصول یا خدمات شما را به برندتان ربط میدهند یعنی در برندسازی موفق عمل کرده و در میان آنها اعتبار خوبی کسب کردهاید. برای مثال، احتمالا شما هم با این موضوع روبهرو شدهاید که افراد هنگام استفاده از موتورهای جستجوی مختلف، از کلمه «گوگل» استفاده میکنند.
یک استراتژی روابط عمومی خوب به ایجاد ارتباط قویتر با مشتریان فعلیتان (همچنین جذب مشتریان جدید) و کاهش نرخ ریزش کمک میکند.
- ایجاد فرصتهای فروش
فروش، نتیجه استفاده از رسانه مناسب برای بیان داستان برند به مخاطب هدف است و تمرکز کمپینهای روابط عمومی نیست؛ اما با داشتن یک PR strategy حرفهای، قطعا میتوانید فرصتهای بیشتری برای فروش ایجاد کنید.
از آنجایی که روابط عمومی به شما کمک میکند تا محصول یا خدماتتان در معرض دید افراد بیشتری قرار بگیرد، طبیعتاٌ تعداد علاقهمندان به خرید یا حداقل امتحان کردن آن نیز افزایش پیدا میکند.
- کمک به جذب سرمایهگذار
هرگاه سرمایهگذاران کسبوکاری را ببینند که پتانسیل فتح بازار را دارد، فرصت را از دست نخواهند داد. این فرصت دقیقا همان چیزی است که برای رسیدن به آن باید تلاش کنید.
آنها با سرمایهگذاری خود، به شما کمک میکنند تا برندتان را بیشتر توسعه دهید، اعتبار خود را افزایش داده و موقعیت خود را در بازار تثبیت کنید.
- جذب کارمندان بااستعداد
اگر خودتان را بهعنوان یک برند قابل اعتماد و پیشرو معرفی کنید، علاوه بر مشتریان و سرمایهگذاران، نیروهای بااستعداد نیز جذب سازمانتان میشوند و برای همکاری با شما تمایل پیدا میکنند.
بنابراین، PR strategy باعث رشد تمام جنبههای کسبوکارتان میشود، از ایجاد فرصتهای فروش بیشتر تا جذب سرمایهگذار و حتی کارمندان. بدون داشتن استراتژی، تلاشهایتان برای تبلیغ برند خود هدر خواهد رفت.
انواع استراتژیها و تکنیکهای روابط عمومی
ارتباطات درون سازمانی و ارتباط با رسانهها، تنها بخشی از مسئولیتهای تیم روابط عمومی است. برای تدوین یک استراتژی موفق، نیاز است انواع استراتژیها و تکنیکهای روابط عمومی را بشناسید و با استفاده از روشهای مختلف، فعالیت خود را آغاز کنید.
- رویدادها
رویدادهای تجاری، فرصتی برای بازاریابی محصولات یا خدماتتان و در معرض دید قرارگرفتن برندتان هستند. در این رویدادها چه برگزارکننده باشید چه شرکتکننده، فرصتهای فروش بسیاری برایتان ایجاد میشود. رویدادها به شما این امکان را میدهند که مشتریان احتمالیتان را ملاقات کرده و با مشتریان فعلی خود نیز ارتباط صمیمانهتری شکل دهید.
همچنین، سخنرانی در رویدادها شرایط خوبی را برای افزایش آگاهی از برند و به اشتراکگذاشتن اطلاعات مهم فراهم میکنند.
- ارتباطات اجتماعی
ارتباطات اجتماعی تاثیر بسیاری بر وجهه برند، اعتبار و محبوبیت شما دارند. این فعالیتها شامل کارهای خیریه، کمکهای مالی، تخفیفهای ویژه و… میشوند که میتوانند ارتباط محکمتری با افراد جامعه ایجاد کرده و وفاداری مشتری را تقویت کنند.
- مسئولیتهای اجتماعی
مسئولیتهای اجتماعی شباهت بسیاری به ارتباطات اجتماعی دارند، با این تفاوت که بر فعالیتهای زیستمحیطی و بشردوستی در سطح منطقه و جهان تاکید بیشتری دارند. مسئولیتهای اجتماعی یک بخش حیاتی از روابط عمومی هستند؛ زیرا روی درک عمومی از برند شما تاثیر مستقیم میگذارند.
- مدیریت بحران
در بخش قبلی اشاره کردیم که مدیریت بحران یکی از اصلیترین وظایف نیروی روابط عمومی است و باید به طور مداوم و با استراتژی انجام شود. مدیریت بحران شامل پذیرفتن موضوع، مدیریتکردن آن و تلاش برای رفع اخبار منفی ناشی از بحران است. معمولا هر اتفاقی که باعث به خطر افتادن یا از بین رفتن اعتبار برندتان میشود را تیم روابط عمومی کنترل میکند.
به کمک ابزارهای روابط عمومی میتوانید از بحرانهای احتمالی جلوگیری کنید، برای مثال از طریق نظارت بر مکالمات آنلاین و بررسی مطالبی که ممکن است اشتباه تعبیر شوند.
- ارتباطات درون سازمانی
روابط کارکنان که بهعنوان روابط عمومی داخلی نیز شناخته میشود، مجموعه کارهایی است که برای برقراری ارتباط با کارمندان و ایجاد درک مثبت از سازمان شما انجام میشوند. ابن فرایند میتواند شامل خبرنامه اختصاصی برای کارکنان، امتیاز و مزایا برای آنها، فراهمکردن فرصتهای افزایش مهارت، آموزشهای رایگان و… باشد.
تقویت ارتباطات درون سازمانی نهتنها باعث انگیزه، سختکوشی و وفاداری کارکنان میشود، بلکه آنها را تشویق میکند تا از کسبوکار شما حمایت کنند.
- ارتباط با اینفلوئنسرها
در بسیاری از کسبوکارها، مسئولیت ارتباط با اینفلوئنسرها برعهده تیم روابط عمومی است. البته گاهی این مسئولیت میان تیمهای مارکتینگ، سوشال و روابط عمومی تقسیم میشود. همکاری با اینفلوئنسرها به خلاقیت، سختکوشی و تجربه نیاز دارد تا از به دست آوردن نتایج موردنظر برندتان مطمئن شوید.
- ارتباطات رسانهای
ارتباطات رسانهای به ایجاد یک ارتباط شفاف و سالم با خبرنگاران، نشریهها و رسانهها اشاره دارد. این فرایند معمولا شامل نوشتن بیانههای خبری، سازماندهی آنها و برنامهریزی برای مصاحبهها میشود. ارتباطات رسانهای نهتنها باعث در معرض دید قرارگرفتن کسبوکار و محصولاتتان میشود، بلکه رسانهها را تشویق میکند تا بهصورت رایگان برند شما را تبلیغ کنند.
- بازاریابی شبکههای اجتماعی
شبکههای اجتماعی میتوانند بهعنوان فضایی برای درآمدزایی یا یک رسانه پولی استفاده شوند. برای اکثر کسبوکارها، شبکههای اجتماعی میتوانند ابزار مفیدی برای فعالیتهای روابط عمومی (و مارکتینگ) باشند؛ زیرا یک راه موثر برای جمعآوری فالوور، جذب مشتری جدید، اشتراکگذاری محتوا و حل بحران است.
عناصر کلیدی استراتژی روابط عمومی چیست؟
عناصر کلیدی مختلفی در تدوین استراتژی روابط عمومی اثرگذار هستند که برخی از آنها شامل موارد زیر میشوند:
- پژوهش
زمان و هزینهای که قبل از تدوین استراتژی صرف پژوهش درباره اهداف و مخاطبان هدفتان میکنید، باعث صرفهجویی قابلتوجهی در هزینههای آینده شما میشود. هرچه درک بیشتری درباره اینکه مخاطبان شما چه کسانی هستند، داشته باشید، میتوانید کمپینهای موثرتری بر اساس زبان، نیازها و خواستههای آنها تنظیم کنید.
- اهداف اصلی
هر استراتژی روابط عمومی موثر حداقل نیازمند یک هدف شفاف و ملموس است. باید از خودتان بپرسید تعریف موفقیت برای استراتژی روابط عمومی شما چیست؟ و چطور آن را ارزیابی میکنید؟ توصیه میشود برای تعیین هدف از روش S.M.A.R.T استفاده کنید.
- پیادهسازی
پیادهسازی، مهمترین عنصر اجرای یک برنامه بدوننقص است. باید در نظر داشته باشید که استراتژی PR خود را چگونه میخواهید به بهترین شکل ممکن پیادهسازی کنید.
- ارزیابی
شما باید یک سیستم ارزیابی مشخص و منظم داشته باشید تا مطمئن شوید در مسیر درست اجرای استراتژی روابط عمومی خود قرار دارید.
- سرمایهگذاری
برنامه روابط عمومی شما باید دارای منابع کاملاً تعریف شده باشد. باید مشخص کنید که بودجه چقدر است، چطور به کمپینها اختصاص داده میشود و آیا برای موارد ناگهانی، انعطافپذیری وجود دارد یا خیر!
اصول تدوین استراتژی روابط عمومی
حفظکردن توجه عموم و پایبندبودن به داستان برندتان در مدتزمان طولانی، موضوع مهمی است که به کمک استراتژی روابط عمومی تحقق پیدا میکند.
فعالیتهای روابط عمومی فقط در نوشتن بیانیه خبری خلاصه نمیشود، بلکه ایجاد و حفظ ارتباطات با رسانهها و خلق ارزش برای مخاطبان است که به این فعالیتها معنی میدهد. با ما همراه باشید تا با مهمترین اصول تدوین استراتژی روابط عمومی آشنا شوید.
- استراتژی بلندمدت و مستمر
یک استراتژی موثر فقط مربوط به نقطه شروع نیست، بلکه ادامهدار و مداومبودن فعالیتهاست که موفقیت و اثرگذاری آن را مشخص میکند. در حالی که اخبار مربوط به راهاندازی یک سازمان سروصدای زیادی میکند؛ اما اغلب آنها برنامهای برای حفظ آن ندارند و سریعا فراموش میشوند.
یک استراتژی روابط عمومی حرفهای بر حفظ ارتباط با مخاطبان و نگهداشتن جریان مداوم محتوا تمرکز دارد. PR strategy باید مزیتهای رقابتی شما را به نمایش بگذارد، موفقیتها را جشن بگیرد، نتایج فعالیتها را اندازهگیری کند و کارهایی که نتیجه مثبت بیشتری دارند و مسیری برای رشد پایدار ایجاد میکنند را بررسی کند. به طور کلی، تفکر استراتژیک درباره روابط عمومی، نیازمند نگاه بلندمدت و دادهمحور است که با اهداف شرکت همسو باشد و آن را به سمت موفقیت سوق دهد.
- دریافت بازخورد
یک استراتژی روابط عمومی موفق روی توسعه کمپین و پیامی که مشتریان به واسطه آن با سازمان آشنا میشوند تمرکز دارد. در نتیجه، از بازخوردها و نظرات منتقدان، مشتریان و عموم مردم به یک میزان استقبال میکند. به عبارتی تمام انتقادات و پیشنهادات را جمعآوری کرده و از آنها برای اصلاح، بهبود و رسیدن به نتایج بهتر استراتژیها استفاده میکنند. ایجاد یک ارتباط دو طرفه و شفاف با مخاطبان، بخش مهمی از هر استراتژی روابط عمومی است.
- استفاده از ارتباطات قبلی
برای بسیاری از برندهای نوپا، تدوین یک استراتژی روابط عمومی موفق، مستلزم ایجاد روابط کلیدی با رسانههاست؛ زیرا یکی از ابزارهای قدرتمند برای افزایش اثرگذاری کمپین هستند.
زمانی که این روابط بر اساس اعتماد و طی سالها همکاری ایجاد شده باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که برند و خدماتتان را تایید کرده و به مخاطبان خود معرفی کنند. با این حال، اگر در ابتدای مسیر هستید، برای ایجاد شبکهسازی میتوانید از آژانسهای روابط عمومی استفاده کنید.
- انتشار داستان برند در رسانه مناسب
داستان برندتان چه پیامی را میرساند؟ آیا آنقدر جذاب است که توجه مخاطبها را جلب کند و درباره آن صحبت کنند؟ قرار است از طریق چه رسانههایی آن را منتشر کنید؟
اکثر کسبوکارهای نوظهور به دنبال حضور در رسانههای بزرگ هستند؛ اما باید این نکته را به یاد داشته باشند که انتخاب رسانه مناسب اهمیت بیشتری دارد. در استراتژی PR باید مشخص شود که مخاطب هدف شما کجا قرار دارد و بر اساس آن داستان برندتان را پیش ببرد. منتشرکردن یک داستان بیکیفیت برای مخاطب مناسب یا یک داستان الهامبخش برای مخاطب اشتباه، کمترین تاثیرگذاری را خواهد داشت.
زمانی که میخواهید داستان برند خود را ترسیم کنید، ضروری است که ماموریت و شخصیت برندتان را مشخص کنید. مخاطبها باید بتوانند با داستان شما ارتباط برقرار کنند و با کانالهای مختلف سازگار باشد. همچنین میتوانید از عناصر بصری مانند تصاویر، بنرها، رنگها و فونتها برای غنیسازی داستان خود استفاده کنید.
یک روایت برند منحصربهفرد میتواند توجهها را به خود جلب کند. برندها نیازمند یک استراتژی روابط عمومی دقیق برای نفوذ در حوزه کاری خود هستند.
چگونه یک استراتژی روابط عمومی بسازیم؟
برای تدوین استراتژی روابط عمومی دو راه وجود دارد. شما میتوانید برای پیشبرد این فرایند با یک آژانس روابط عمومی همکاری کنید یا اینکه به فکر استخدام یک نیرو روابط عمومی باشید. شاید با استفاده از روش اول، کارها سریعتر پیش برود؛ اما در نظر داشته باشید که فعالیتهای روابط عمومی باید مداوم باشند، در نتیجه بهتر است مراحل ساخت PR strategy را از درون سازمان پیش ببرید و از خدمات مشاورهای آژانسها استفاده کنید.
- بررسی عوامل داخلی و خارجی برند
ابتدا با مرور فعالیت سالهای قبل شروع کنید، استراتژی گذشته شما چطور بود؟ چه ضعفهایی در آن دیده میشد؟ چه خطاهایی داشتید و چه بخشهایی را بهخوبی عمل نکردهاید؟ میتوانید مواردی مانند ارتباط با اینفلوئنسرها و نتیجه آن، میزان تعامل شبکههای اجتماعی، شناخت مخاطبها و تجزیهوتحلیل رفتار مشتریها را بررسی کنید.
اگر هم استراتژی روابط عمومی نداشتید، به این فکر کنید که دوست دارید برند شما چطور نشان داده شود؟ در مرحله بعد فعالیتهای رقبا را بررسی کنید تا متوجه شوید چه چیزهایی برای سایر مشاغل این حوزه، بهترین نتیجه را به همراه داشته است. در طی این فرایند، هر عامل داخلی و خارجی دیگری که میتواند بر برند شما اثرگذار باشد را لیست کنید. مثل تغییرات محصول یا قیمت، تغییر مدیران، دیدگاه کارمندان، پیشرفت تکنولوژی، ترندها و…
- مشخصکردن اهداف
یک استراتژی روابط عمومی موثر، به اهداف شفاف، واقعبینانه و قابل اندازهگیری نیاز دارد. شما باید بتوانید در هر مرحله از مسیر حرکت، عملکرد تیم روابط عمومیتان را بسنجید. اگر دقیقا نمیدانید در استراتژی روابط عمومی خود به دنبال چه اهدافی هستید، میتوانید از مثالهای زیر ایده بگیرید.
- ترمیم آسیبدیدگی شهرت برند
- بالابردن دنبالکنندگان شبکههای اجتماعی
- ایجاد یک حس خاص به مخاطب هنگام مواجهه با برند شما
- روایت داستان برند
- نشاندادن یک مسئولیت اجتماعی خاص توسط برند شما
اولین قدم در این مرحله این است که مخاطبان هدف هر کمپین را بشناسید. در مرحله بعد باید پیامی که میخواهید به مخاطبان برسانید را انتخاب کنید. در نهایت، معیارهای سنجش کمپین را مشخص کنید. به کمک این الگو میتوانید مطمئن شوید که استراتژی شما پیامهای کلیدی و سایر اهداف را پوشش میدهد.
- ایجاد یک جدول زمانی
موفقیت استراتژی روابط عمومی وابسته به انتشار بهترین پیام در زمان مناسب است؛ بنابراین یک تقویم واضح و جامع برای فعالیتهای کوتاهمدت و بلندمدت خود ایجاد کنید. هنگام برنامهریزی این تقویم حتما تعطیلات رسمی و تاریخهای مهم مربوط به حوزه کاریتان را در نظر بگیرید.
- انتخاب تکنیکهای روابط عمومی
زمانی که بدانید چرا و چه زمانی شرکت شما به استراتژی روابط عمومی نیاز دارد، وقت آن میرسد که تکنیک مناسب برای اجرای استراتژی خود را انتخاب کنید. در ابتدای متن به برخی از تکنیکهای مهم روابط عمومی اشاره کردیم که میتوانید از آنها الهام بگیرید و با توجه به شرایطی که در آن هستید، یک یا چند تکنیک را انتخاب کنید.
- انتخاب کانالهای مناسب
هر شرکتی بر اساس نیازها و اهداف خود یک یا چند کانال را برای پیادهسازی استراتژی روابط عمومی خود انتخاب میکند. انتخاب کانال مناسب برای فعالیتهای روابط عمومی نیاز به دقت و حساسیت بالایی دارد؛ زیرا یک اشتباه ساده در این تصمیمگیری میتواند به اعتبار و محبوبیت برند شما در میان مردم، آسیبهای جدی وارد کند.
- بررسی نتایج
پس از طیکردن مراحل گفته شده، وقت آن است معیارهایی تعیین کنید که میزان رشد کمپین و رسیدن به اهداف را بتوان اندازهگیری کرد.
در نظر داشته باشید روابط عمومی یک فرایند طولانی است و احتمالا در دورههای مختلف نیاز دارید که KPIهای خود را با توجه به اینکه چه چیزی برای شما بهتر و مناسبتر است، تغییر دهید.
تفاوت استراتژی PR و کمپین PR چیست؟
اگر بخواهیم درباره تفاوت استراتژی روابط عمومی و کمپین روابط عمومی توضیح دهیم، باید بگوییم که استراتژی روابط عمومی مشخصکردن رویکردی است که مبنای ایجاد تمامی طرحها و کمپینهاست و شامل تعیین اهداف و برنامههای بلندمدت و کوتاهمدت روابط عمومی یک مجموعه میشود.
در حالی که کمپین روابط عمومی به معنای یک پلن و نقشه خاص با ایده مجزا و زیر نظر استراتژی اصلی روابط عمومی است که طبق یک سند اجرایی در یک دوره مشخص، میخواهد به اهدافی دست پیدا کند. پس کمپین PR به نوعی زیر مجموعه استراتژی PR محسوب میشود.
سخن پایانی
با توجه به نکات گفته شده، زمان خوبی است که شروع به تدوین استراتژی روابط عمومی خود کنید. با استفاده از تکنیکهای گفته شده، بررسی انواع مدلهای استراتژی و اصول تدوین یک استراتژی حرفهای، میتوانید فعالیت خود را آغاز کنید.
به یاد داشته باشید PR Strategy یک برنامه مداوم است و دیدن نتایج آن نیاز به صبوری دارد؛ اما با متعهدبودن به استراتژی و فعالیت پیدرپی، قطعا شاهد رشد کسبوکارتان خواهید بود.