سئو منفی چیست؟ آیا سئوی منفی در سال ۲۰۲۵ هنوز یک معضل است؟

در سال‌های اخیر، تحولات بزرگی در حوزه سئو رخ داده است. به همین دلیل، متخصصان سئو و کارشناسان بازاریابی دیجیتال، استراتژی‌های خود را به‌شکل چشمگیری تغییر داده‌اند. کسب رتبه در گوگل برای کلمات کلیدی رقابتی دیگر به آسانی سال‌های قبل نیست. همچنین از آنجایی که اجرای سئو کلاه سیاه سخت‌تر شده و کمتر به نتیجه می‌رسد، اینگونه شد که نوع جدیدی از سئو به نام «سئو منفی» یا «Negative SEO» ظهور کرد.

ممکن است طی چند ماه، شما هم افت ناگهانی ترافیک ارگانیک سایتتان را مشاهده کرده و دلیلی برای آن پیدا نکرده باشید. هرچند این احتمال بعید است؛ اما سئو منفی می‌تواند مقصر باشد. در این مقاله به شما کمک می‌کنیم تا با مفهوم سئو منفی آشنا شوید و یاد بگیرید چگونه در مقابل آن از کسب‌وکار خود محافظت کنید.

سئو منفی (Negative SEO) چیست؟

سئو منفی (Negative SEO) تلاشی مخرب برای آسیب‌رساندن به دیده‌شدن یک کسب‌وکار در نتایج موتورهای جستجو است. در واقع سئو منفی زمانی رخ می‌دهد که یک رقیب با استفاده از تاکتیک‌های سئو کلاه سیاه سعی می‌کند رتبه‌های یک سایت یا صفحه رقابتی را خراب کند.

ایده اصلی این است که سایت هدف را طوری جلوه دهند گویی از تاکتیک‌های اسپم در سئو استفاده می‌کند که خلاف سیاست‌های موتورهای جستجو هستند. این کار می‌تواند برای موتور جستجو محرکی باشد تا از به نتیجه رسیدن تلاش‌های سئویی آن سایت جلوگیری کند. همچنین ممکن است تلاش کنند تصویر کسب‌کار را در نظر کاربران خراب کنند تا روی لینک سایت کلیک نکنند.

سال‌هاست که سخنگویان گوگل به مدیران سایت توصیه می‌کنند که تهدیدها و حملات را نادیده بگیرند و به جای آن، بر بهترکردن سایت خود تمرکز کنند. زیرا موتورهای جستجو به‌طور مداوم در حال پیشرفت برای شناسایی و نادیده‌گرفتن حملات سئو منفی هستند.

بنابراین، اگر کاهش رتبه کلمات کلیدی یا ترافیک ارگانیک را مشاهده کردید، احتمال دارد که دلیل آن سئو منفی نباشد. با این حال، بسیاری از بازاریابان معتقدند که این حملات می‌توانند به رتبه‌بندی و شهرت برند آسیب برسانند. در نتیجه ضروری است که با انواع مختلف سئو منفی آشنا شوید و بدانید چگونه با آن‌ها مقابله کنید.

نگاه گوگل به سئو منفی چیست؟

موضع رسمی گوگل در این باره از سال ۲۰۲۱ تاکنون، این است که سئو منفی کارساز نیست و این موضع برای سال‌ها ثابت بوده است.

«جان مولر» سئو منفی را به یک «میم» تشبیه کرده و «گری الیز» نیز اظهارات مشابهی داشته است:

«من صدها مورد از پرونده‌های ادعایی سئو منفی را بررسی کردم، اما هیچ‌کدام از آن‌ها دلیل واقعی آسیب به یک سایت نبوده‌اند. در حالی که مقصر دانستن سئو منفی آسان‌تر است، معمولا دلیل کاهش ترافیک چیز دیگری است که شما از آن بی‌اطلاع هستید؛ دلیل آن شاید یک به‌روزرسانی الگوریتم یا مشکلی در سایت باشد.»

با این وجود بسیاری از کارشناسان سئو معتقدند که اعتماد کامل به اظهارات گوگل همیشه بهترین ایده نیست. بنابراین بهتر است بگوییم: «سئو منفی هنوز می‌تواند کارساز باشد، اما به میزان قابل‌توجهی کمتر از گذشته مشکل‌ساز است.»

در ادامه با بررسی راهکارهای مقابله با تکنیک‌های مختلف سئو منفی توضیح میدیم که چگونه چنین استدلالی می‌تواند درست باشد.

آیا سئوی منفی، همان سئو کلاه سیاه است؟

گاهی اوقات به اشتباه، Negative SEO را سئو کلاه سیاه می‌گویند. اما به یاد داشته باشید که سئو کلاه سیاه یک اصطلاح کلی برای هر تکنیک سئویی است که دستورالعمل‌های موتورهای جستجو را برای به دست آوردن رتبه‌بندی ناعادلانه، نقض کند.

در حالی که سئو منفی یک تاکتیک خاص از سئو کلاه سیاه است که در آن شخصی عمدا سعی می‌کند با استفاده از روش‌های مختلف مانند ایجاد بک لینک‌هایی با کیفیت پایین، به رتبه‌بندی جستجوی سایت دیگری آسیب برساند.

تکنیک‌های سئو منفی و راهکارهای مقابله با آن‌ها

در ادامه رایج‌ترین انواع حملات سئو منفی و نحوه شناسایی، رسیدگی و جلوگیری از آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

• هک‌کردن (Hacking)

هک‌کردن و حملات سایبری، نوعی از سئو منفی هستند. هکرها می‌توانند به‌صورت غیرمجاز به یک سایت دسترسی پیدا کنند و به روش‌های مختلفی به سئو آن آسیب بزنند. برای مثال، محتوای شما را حذف کرده یا تغییر دهند، URLهای را به صفحات اسپم هدایت کنند یا کدهای مخربی قرار دهند که به کاربرانتان آسیب برساند.

از آنجایی که گوگل به هر شکلی از کاربران خود محافظت می‌کند و نسبت به هر سایتی که از بدافزارها میزبانی کند (یا به سایت‌هایی که این کار را می‌کنند پیوند دهد)، دیدگاه بدی دارد. اگر گوگل نتواند سایت را مستقیماً از نتایج جستجو (SERP) حذف کند، یک برچسب با عنوان «این سایت ممکن است هک شده باشد» به نتایج مرتبط با آن سایت اضافه می‌کند. به احتمال زیاد، کاربران روی نتیجه‌ای با چنین برچسبی کلیک نمی‌کنند. بنابراین، اگر سایت شما به‌عنوان هک‌شده علامت‌گذاری شود، باید انتظار کاهش رتبه‌بندی و بازدید سایت خود را داشته باشید.

چگونه هک‌شدن سایت را شناسایی کنیم؟

از میان حملات سئو منفی ساده‌ترین حمله برای شناسایی، هک‌شدن است. برای جلوگیری از این آسیب می‌توانید:

• به‌طور منظم سایت خود را با نرم‌افزارهای امنیتی اسکن کنید.
• اعلان‌های امنیتی در Google Search Console را فعال کنید.
• هرگونه کاهش ناگهانی در نتایج سئوی خود را بررسی کنید.

در Google Search Console به بخش «مشکلات امنیتی» بروید. آنچه که باید ببینید صفحه‌ای مانند این است:

نه این:

البته پیش از رخ‌دادن این حملات بهتر است به دنبال راهی برای پیشگیری باشید.

• یک پلاگین امنیتی نصب کنید.
• از رمزهای عبور قوی استفاده کنید. («password1» برای ورود به وردپرس شما کافی نیست. استفاده از رمز عبور قوی به جلوگیری از حملات بروت‌ فورس کمک خواهد کرد.)
• سیستم مدیریت محتوای خود (و پلاگین‌ها) را به روز نگه دارید. فعال کردن به‌روزرسانی خودکار بهترین گزینه‌ست.

• حذف لینک‌ها (Link Removals)

برخی از رقبا ممکن است تلاش کنند بک لینک‌های خارجی شما را حذف کنند. آن‌ها برای انجام این کار، با سایت ارجاع‌دهنده تماس گرفته و در حالی که خود را نماینده کسب‌وکار شما معرفی می‌کنند، درخواست حذف لینک می‌دهند.

هر زمان که با ناپدیدشدن بک لینک‌های باکیفیت خود مواجه شدید، حتی اگر به حملات Negative SEO شک خاصی ندارید، بهتر است این موضوع را دقیق‌تر بررسی کنید.

در بیشتر مواقع یک دلیل منطقی برای حذف بک لینک وجود دارد. به‌عنوان مثال، ممکن است صفحه‌ای که لینک شما روی آن قرار داشته حذف شده باشد، به صفحه دیگری ریدایرکت شده باشد یا محتوای آن به‌روزرسانی شده باشد.

اما اگر هیچ دلیل واضحی برای از دست رفتن بک لینک‌های خود پیدا نکردید، می‌تواند نشان‌دهنده حملات حذف لینک باشد. در چنین شرایطی، بهتر است با سایت‌هایی که قبلاً به شما لینک داده‌اند تماس بگیرید و علت حذف لینک را جویا شوید.

اگر کسی درخواست حذف لینک جعلی ارسال کرده باشد، از این طریق به‌سرعت متوجه خواهید شد. حتی اگر دلیل موجهی برای حذف لینک وجود داشته باشد، ممکن است با پیگیری شما تصمیم بگیرند دوباره لینک را بازگردانند.

چگونه لینک‌های از دست‌ رفته را مانیتور کنیم؟

• Semrush

برای مانیتورینگ بک لینک‌ها می‌توانید از از ابزار Backlink Audit در Semrush استفاده کنید. سپس به گزارش «Lost & Found» بروید. روی تب «Lost» کلیک کنید تا لینک‌هایی که در سه ماه گذشته از دست داده‌اید را ببینید.

با توجه به گزارش‌های این بخش، اگر بک‌ لینک ارزشمندی را از دست داده‌اید، می‌توانید با سایت مرجع تماس بگیرید و از آن‌ها بخواهید لینک را بازگردانند.

همچنین برای جلوگیری از از دست دادن لینک‌ها در آینده، بازبینی خودکار لینک‌ها را فعال کنید.

روی آیکون چرخ‌دنده کلیک کرده و گزینه «Recrawl schedule» را باز کنید.

مشخص کنید که می‌خواهید بک‌لینک‌ها را هر هفته، دو هفته یا ماهانه بررسی کنید.

سپس گزینه اعلان ایمیلی را فعال کرده و تنظیمات را ذخیره کنید.

• Ahrefs

روش بعدی برای شناسایی حملات حذف لینک، استفاده از هشدارهای ابزار Ahrefs است. هشدارهای بک‌ لینک Ahrefs علاوه بر اینکه تمامی لینک‌های جدید ارجاع داده‌شده به سایت شما را نشان می‌دهد، بلکه می‌تواند شما را از بک‌ لینک‌های از دست رفته نیز مطلع کند.

• کپی‌برداری محتوا (Content Scraping)

کپی‌برداری محتوا زمانی است که فردی محتوای شما را کپی کرده و عیناً در سایت دیگری منتشر می‌کند. اکثر مواقع افراد صرفا به دنبال به دست آوردن محتوای رایگان هستند و قصد آسیب‌رساندن به سایت شما را ندارند؛ اما همچنان ممکن است یک حمله سئو منفی باشد.

گوگل در مواجه با محتوای تکراری تنها یک نسخه را برای نمایش و رتبه‌بندی انتخاب می‌کند و بقیه را نادیده می‌گیرد؛‌ زیرا نمی‌خواهد نتایجی با محتوای تقریبا یکسان به کاربران ارائه دهد.

شما می‌توانید امیدوار باشید که گوگل به‌اندازه کافی هوشمند باشد و سایت شما را به‌عنوان منبع اصلی محتوا تشخیص دهد، هرچند در بیشتر مواقع، این اتفاق می‌افتد.

اما گاهی ممکن است محتوای شما در سایت معتبری منتشر شود و گوگل این اعتبار را به‌عنوان نشانه‌ای از اینکه محتوا باید از آنجا آمده باشد، در نظر بگیرد و نسخه کپی‌شده به‌جای نسخه اصلی نمایش داده شود. این موضوع می‌تواند باعث کاهش ترافیک ارگانیک سایت اصلی شود.

چگونه حمله کپی‌برداری محتوا را شناسایی کنیم؟

سریع‌ترین و آسان‌ترین راه برای فهمیدن اینکه محتوای شما کپی شده یا نه، این است که یک پاراگراف از مطلب خود را کپی کرده و در گوگل جستجو کنید (“با استفاده از علامت نقل قول”).

به این نکته توجه کنید که گوگل فقط تا ۳۲ کلمه جستجو می‌کند و هر چیزی در کادر جستجو که بیشتر از این حد باشد را نادیده می‌گیرد.

• Google Search Console

اگر شک دارید که برخی از URLهای شما ممکن است تحت تاثیر کپی‌برداری محتوا قرار گرفته باشند، در هر زمان می‌توانید وضعیت آن‌ها را در سرچ کنسول بررسی کنید. شما باید به دنبال گزینه «Google-selected canonical» باشید.

این گزینه را پس از قراردادن URL در نوار آدرس بخش Inspection در سرچ کنسول پیدا خواهید کرد. اگر URL بررسی‌شده را در این بخش مشاهده کنید،‌ یعنی گوگل آن URL را به‌عنوان معتبرترین نسخه از محتوا در نظر گرفته است. اگر URL داخلی دیگری در آنجا دیدید، شما با مشکل محتوای تکراری روبه‌رو هستید. اگر URL خارجی مشاهده کردید، یعنی در حال مواجهه با حمله سئو منفی هستید.

• لینک‌سازی اسپم (Malicious Link Building)

ایجاد تعداد زیادی لینک بی‌کیفیت به سایت رقبا احتمالاً رایج‌ترین شکل سئو منفی است و در عین حال، یکی از ابتدایی‌ترین روش‌ها محسوب می‌شود. این لینک‌ها ممکن است از کامنت‌های اسپم یا شبکه‌های خصوصی (PBN) نشأت گرفته باشند.

به طور کلی دو رویکرد اصلی در لینک‌سازی اسپم برای سئو منفی وجود دارد:

• • ارسال هزاران لینک بی‌کیفیت به سایت شما.
  • ایجاد تعداد زیادی لینک با انکرتکست‌های دقیقاً یکسان با کلمه کلیدی برای یک صفحه خاص، به‌ طوری‌ که نسبت انکرتکست سایت به حالت غیرطبیعی برسد.

هر دو رویکرد با هدف جریمه‌شدن سایت توسط موتورهای جستجو طراحی شده‌اند؛ اما خوشبختانه این تاکتیک‌ها به‌راحتی قابل شناسایی هستند.

چگونه لینک‌سازی اسپم را شناسایی کنیم؟

شما می‌توانید از نمودارهای دامنه‌های ارجاع‌دهنده (Referring domains) و صفحات در ابزار «Site Explorer Ahrefs» استفاده کرده رشد ناگهانی در پروفایل بک لینک خود را سریعا شناسایی کنید.
Site Explorer > Enter domain > Overview

در نظر داشته باشید که در مواقعی، افزایش ناگهانی در دامنه‌های ارجاع‌دهنده می‌تواند نشانه خوبی باشد. برای مثال ممکن است یکی از پست‌های شما وایرال شده باشد یا کمپین لینک‌سازی‌تان به‌خوبی پیش رفته باشد. اما همچنان می‌تواند نشانه یک حمله سئو منفی باشد.

برای بررسی دقیق‌تر:

1. گزارش بک‌ لینک‌ها را باز کنید.
2. حالت نمایش را به «یک لینک در هر دامنه (One link per domain)» تغییر دهید.
3. فیلتر Dofollow را اعمال کنید.
4. فیلتر بک‌ لینک‌های جدید را انتخاب کنید.
5. بازه زمانی مرتبط با رشد را مشخص کنید.
6. نتایج را بر اساس ترافیک دامنه به‌صورت صعودی مرتب کنید.

در این مرحله، احتمالاً الگوهایی در صفحات ارجاع‌دهنده و انکرتکست‌ها مشاهده خواهید کرد. می‌توانید این موارد را نیز فیلتر کنید.

حواستان باشد که روی سایت‌ها و لینک‌های مشکوک کلیک نکنید؛ زیرا ممکن است تهدیدات امنیتی برای شما به همراه داشته باشد.

روش گفته شده برای حملات گسترده‌ای مناسب است که تعداد زیادی لینک به سایت شما ارسال می‌شود. اما اگر می‌خواهید تلاش برای دستکاری نسبت انکرتکست‌ها را شناسایی کنید:

1. گزارش انکرتکست‌ها را باز کنید.
2. لینک‌های Dofollow را انتخاب کنید.
3. ستون Ref. pages را بررسی کرده و درصد استفاده از انکرتکست‌ها را مشاهده کنید.

اگر درصد انکرتکست‌های غنی از کلمات کلیدی به‌طور غیرطبیعی بالا باشد، نشانه‌ای از روش‌های لینک‌سازی بد یا حتی یک حمله مخفیانه سئو منفی است.

در چنین مواقعی باید تا حد امکان از سایت‌هایی که لینک سایتتان در آن درج شده است بخواهید که لینک‌ها را حذف کنند. اگر این راه‌حل نتیجه‌بخش نبود، از disavow لینک‌ها استفاده کنید.

• بمباران نظرات جعلی (Review Bombing)

احتمالا شما هم پیش از مراجعه به یک رستوران یا هنگام خرید آنلاین، نظرات کاربران دیگر را بررسی می‌کنید. اسنیپت‌های گوگل می‌توانند رتبه‌بندی و معیارهای بررسی را به‌طور دقیق در نتایج جستجو نشان دهند، به‌گونه‌ای که توجه کاربران را جلب کرده و بر آن‌ها تاثیر (مثبت یا منفی) می‌گذارند.

چگونه نظرات جعلی را شناسایی کنیم؟

ساده‌ترین راه برای تشخیص نظرات جعلی، بررسی نظرات برند در نتایج جستجوی گوگل است. با وجود اینکه گوگل از سیستم شناسایی خودکار اسپم برای حذف نظرات جعلی استفاده می‌کند؛ اما بهتر است به‌صورت دستی نظرات را بررسی کنید تا در صورت نادیده گرفتن موردی، سریعاً اقدام کنید.

برای حذف یک نظر جعلی (یا هر نظری که خلاف سیاست‌های گوگل باشد)، می‌توانید از طریق «Google Business Profile» درخواست خود را ارسال کنید. از آنجایی که کاربران ایرانی نمی‌توانند از گوگل بیزنس استفاده کنند، اگر این حملات از طریق گوگل‌مپ به کسب‌وکار شما انجام شد، می‌توانید از طریق گوگل مپ، درخواست حذف این نظرات را ثبت کنید.

• هات‌لینکینگ (Unauthorized Hotlinking)

هات‌لینکینگ به وب‌مسترها اجازه می‌دهد تا رسانه‌هایی مانند تصاویر را مستقیماً از سایت دیگر بارگذاری کنند، به‌جای اینکه آن‌ها را در سرور خود میزبانی کنند.

لینک‌دهی غیرمجاز و بیش‌از‌حد می‌تواند به‌عنوان حمله سئو منفی شناخته شود. این حمله باعث فشار روی سرورهای سایت میزبان می‌شود که سرعت سایت را کاهش می‌دهد و در نهایت به رتبه‌بندی پایین‌تر منجر می‌شود. این نوع حمله به‌عنوان «سرقت پهنای باند» نیز شناخته می‌شود.

چگونه از هات‌لینکینگ جلوگیری کنیم؟

برای مقابله با لینک‌دهی غیرمجاز در سایت‌های وردپرسی، می‌توانید از پلاگین‌هایی مانند All-In-One-Security استفاده کنید.

کد زیر را به فایل .htaccess خود اضافه کنید (آدرس سایت خود را به‌جای «samplesite.com» وارد کنید):

RewriteEngine on

RewriteCond %{HTTP_REFERER} !^$

RewriteCond %{HTTP_REFERER} !^https://(www\.)?samplesite.com/.*$ [NC]

RewriteRule \.(gif|jpg|jpeg|mp3|png|pdf|zip)$ – [F]

• پارامترهای اشتباه در URL

پارامترهای URL مقادیری هستند که در رشته URL یک صفحه قرار می‌گیرند و معمولاً در سیستم‌های تجارت الکترونیک برای فیلتر و مرتب‌سازی صفحات استفاده می‌شوند. این پارامترها می‌توانند مشکلات جدی در ایندکس‌شدن ایجاد کنند، مخصوصا اگر سایت شما به‌درستی پیکربندی نشده باشد.

یک صفحه با تغییرات بسیار جزئی در محتوا، ممکن است به دفعات ایندکس شود. سئو منفی به‌راحتی می‌تواند از این موقعیت به نفع خود استفاده کند. آن هم با لینک‌دادن به صفحات سایت شما با پارامترهای جعلی.

چگونه پارامترهای اشتباه در URL را شناسایی کنیم؟

برای مقابله با چنین حملاتی بهتر است از ابتدا اقدامات پیشگیرانه انجام دهید. با این حال، ساده‌ترین راه برای شناسایی این نوع حمله، بررسی گزارش pages در Google Search Console است.

اگر رشد قابل‌توجهی در صفحات ایندکس‌شده مشاهده کردید، این می‌تواند نشان‌دهنده حملات Negative SEO باشد.

سخن پایانی

امنیت سایت و نتایج موتورهای جستجو برای هر کسب‌وکاری که به دنبال موفقیت است، اهمیت بسیاری دارد. سئو منفی یکی از شیوه‌هایی است که رقبا با استفاده از تکنیک‌های مختلف آن می‌توانند سئو برندتان را به خطر بیندازند. در این مطلب، ۶تا از مهم‌ترین تکنیک‌های Negative SEO و راهکارهای مقابله با آن را بررسی کردیم تا بتوانید از بروز چنین حملاتی جلوگیری کنید.

شما از چه روش‌های دیگری برای جلوگیری از سئو منفی استفاده می‌کنید؟ آیا چنین حملاتی را تجربه کرده‌اید؟ تجربه‌های خود را در بخش نظرات با سایر متخصصان به اشتراک بگذارید.