اولین بودن همیشه لذتبخش است. سایتهایی که در صفحه اول نتایج جستجو، به ویژه در رتبههای برتر قرار دارند، شانس بسیار بیشتری برای جذب مخاطبان و فروش خدمات و محصولاتشان پیدا میکنند.
آیا تاکنون فکر کردهاید چرا برخی سایتها همیشه در نتایج جستجوی شما نمایش داده میشوند، درحالیکه برخی دیگر در صفحات بعدی قرار میگیرند؟
در دنیای دیجیتال، سئو (SEO) است که تعیین میکند یک سایت به صفحه اول یا صفحات بعدی نتایج جستجو منتقل شود. ولی سئو چیست و چه سودی برای شما دارد؟
اگر میخواهید پاسخ کاملی برای سوال «سئو چیست» پیدا کنید، این مقاله را از دست ندهید. در این مطلب، همه چیز درباره انواع سئو، اهمیت بهینه سازی سایت برای موتور جستجو و روشهای استفاده از SEO را بهطور کامل بررسی خواهیم کرد.
بیایید شروع کنیم و ببینیم این کلمه کوتاه «سئو» چه دنیای بزرگی از اطلاعات را در خود جای داده است.
در این مقاله با مطالب زیر آشنا میشوید:
Toggleسئو SEO یا بهینه سازی سایت چیست؟
سئو (SEO مخفف Search Engine Optimization) یا بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو، مجموعهای از فعالیتها و استراتژیهای فنی و محتوایی است که باعث میشود سایت شما در رتبه برتر موتورهای جستوجو مثل گوگل، بینگ یا یاهو قرار گیرد.
در واقع SEO نرمافزار یا ابزار خاصی نیست، بلکه اصول و تکنیکهایی است که با پیادهسازی آنها، سایت شما در نتایج جستجوی گوگل بالاتر قرار میگیرد و بازدیدکنندگان بیشتری جذب میکند.
ولی سئو تنها آغاز راه است. برای حفظ کاربران در سایت و تبدیل آنها به مشتری، باید محتوای جذاب و ارزشمندی تولید کنید.
تعریف سئو به زبان ساده
سئو مجموعهای از فعالیتها است که با هدف بهبود جایگاه سایت در نتایج جستجوی گوگل انجام میشود. این فعالیتها شامل طراحی و کدنویسی بهینهشده، تدوین استراتژی محتوا، تولید محتوای باکیفیت و ایجاد لینکهای داخلی و خارجی است.
تمام الگوریتمهای رتبهبندی موتورهای جستجو با هدف ارائه بهترین تجربه کاربری به کاربران طراحی شدهاند. این یعنی، اگر یک سایت بتواند رابط کاربری جذاب، سرعت بارگذاری بالا، امنیت قوی و محتوای ارزشمند به کاربران ارائه دهد و نظر آنها را جلب کند، احتمالاً در نتایج جستجو هم رتبه بالاتری کسب میکند.
چرا سئو یا بهینه سازی سایت اهمیت دارد؟
در جهانی که مردم بهطور روزانه بین ۶ تا ۷ میلیارد بار از موتورهای جستجو استفاده میکنند، نیاز نیست که توضیح دهیم که اهمیت این فرآیند در چیست. اما بهطور خلاصه میتوان گفت بسیار مهم است، زیرا باعث میشود وب سایت شما بیشتر دیده شود و این به معنای ترافیک بیشتر و فرصتهای بیشتر برای تبدیل مشتریان بالقوه به خریدار است.
SEO ابزار ارزشمندی برای آگاهی از برند، ایجاد روابط با مشتریان بالقوه است. همچنین با کمک آن میتوانید خود را به عنوان یک متخصص معتبر و قابل اعتماد در حوزه کاری خودتان معرفی کنید. بنابراین، لازم است همه چیز را در این رابطه بدانید، چرا که برای موفقیت شما در دنیای دیجیتال امروز ضروری است.
کاربران به موتورهای جستجو اعتماد دارند و دستیابی به جایگاه برتر در رتبه بندی موتورهای جستجو به جستجوگران نشان میدهد که سایت شما منبع معتبری است. همچنین تجربه کاربر را بهبود میبخشد و باعث میشود مشتریان به خریداران مکرر تبدیل شوند. اگر با بودجه کم کار میکنید، استفاده از بهینه سازی روش خوبی برای هدایت ترافیک به سایت شما است.
چرا باید سایت خود را سئو کنیم؟
کاربران روزانه فقط در موتور جستجوی گوگل ۳.۵میلیون عبارت کلیدی را جستجو میکنند تا پاسخ پرسشهای خود را بیابند یا محصول و خدمتی را خریداری کنند. بدون سئو، قرار گرفتن در صفحه اول نتایج جستجو به ویژه در سه رتبه برتر و برای کلمات کلیدی مهم، تقریباً غیرممکن است.
بیش از ۶۰درصد کاربران تنها روی سه لینک ابتدایی نتایج جستجو کلیک میکنند و لینکهای بعدی کمتر مورد توجه قرار میگیرند.
در نتیجه، قرار نگرفتن در صفحات و رتبههای اولیه به معنی از دست دادن بیش از نیمی از کاربران بالقوه است که میتواند تاثیر منفی بر رشد و فروش کسبوکار شما داشته باشد. بیش از ۴۹درصد از بازاریابان معتقدند که سرمایهگذاری روی جستجوی ارگانیک، بهترین بازدهی سرمایهگذاری (ROI) را دارد.
-
افزایش ترافیک ارگانیک سایت با سئو
یکی از مهمترین دلایل بهینه سازی سایت این است که میتوانید روزانه هزاران بازدید طبیعی برای یک کلمه کلیدی خاص بهصورت رایگان جذب کنید.
همانطور که در تصویر میبینید، بیش از ۷۸درصد از بازدیدکنندگان یک سایت از طریق جستجوی طبیعی وارد سایت میشوند.
-
تاثیر سئو روی ترافیک سایت و مشتریان
بیایید با یک مثال اهمیت سئو (Search Engine Optimization) روی ترافیک سایت و مشتریان را بهتر درک کنیم. فرض کنید شما یک فروشگاه لوازم مهمانی دارید. طبق آمار Semrush، هر ماه ۳۳هزار نفر عبارت «لوازم مهمانی» را در گوگل جستجو میکنند.
با توجه به اینکه اولین نتیجه جستجو در گوگل حدود ۲۷.۶درصد از کل کلیکها را به خود اختصاص میدهد، اگر سایت شما برای این عبارت جستجو در صدر نتایج گوگل قرار بگیرد، ماهانه بیش از ۹هزار بازدیدکننده جدید میتوانید جذب کنید.
همچنین، میتوانید تخمین بزنید که اگر برای این کلمه کلیدی در رتبه اول قرار بگیرید، چه مقدار ترافیک به سایت شما هدایت خواهد شد. این تخمین براساس عواملی مثل درصد کلیک مورد انتظار، اعتبار دامنه و رقابت در نتایج جستجو محاسبه میشود.
بیایید دقیقتر بررسی کنیم، این بازدیدکنندگان چقدر برای شما ارزش دارند؟ براساس ابزارهای تحلیل کلمات کلیدی، تبلیغکنندگان بهطور متوسط یک دلار برای هر کلیک روی این عبارت (لوازم مهمانی) هزینه میکنند.
یعنی این ۹هزار بازدیدکننده تقریباً ۹هزار دلار ارزش دارند. این مبلغی است که شما میتوانید با سئو و بدون پرداخت هزینه تبلیغات به دست آورید. البته سئو هم به زمان و هزینه نیاز دارد.
این فقط برای یک عبارت جستجو است. تصور کنید که سایت شما برای صدها یا حتی هزاران عبارت جستجوی مرتبط رتبهبندی شود. این یعنی میتوانید با یک محتوای ارزشمند، ترافیک بسیار بیشتری را به سایت خود جذب کنید.
اگر بتوانید حتی یک درصد از این بازدیدکنندگان را به مشتری تبدیل کرده و هر مشتری بهطور متوسط ۵۰ دلار خرید کند، میتوانید ماهانه ۴۵۰۰ دلار درآمد اضافی کسب کنید. تمام اینها با یک پست بلاگ امکانپذیر است.
خب، احتمالاً متوجه شدید که بهینه سازی سایت چقدر برای رتبهبندی سایتتان مهم است؛ حالا سراغ اصل مطلب برویم و ببینیم گوگل چگونه سایتها رو رتبهبندی میکند.
گوگل چگونه سایتها را رتبهبندی میکند؟
موتورهای جستجو بهویژه گوگل از قوانین و معیارهای مشخصی برای شناسایی مرتبطترین صفحات و رتبهبندی آنها در نتایج جستجو استفاده میکنند. این فرایند براساس الگوریتمهایی انجام میشود که عوامل مختلف درونصفحهای و برونصفحهای را بررسی میکنند.
اگر میخواهید سایتتان در موتورهای جستجو به رتبههای برتر برسد، باید با اصول و قوانین حاکم بر الگوریتمهای موتورهای جستجو به ویژه گوگل آشنا شوید. هدف اصلی این الگوریتمها بهبود تجربه کاربری و ارائه پاسخهای دقیق و مرتبط به سوالات کاربران است.
بیایید ببینیم چه الگوریتمهایی برای بررسی وبسایتها وجود دارد و چطور آنها را براساس کیفیت و اعتبار صفحه رتبهبندی میکنند.
نام الگوریتم | سال | هدف | تاثیر |
پیج رنک (PageRank) | 1998 | رتبهبندی صفحات بر اساس لینکها | یکی از اولین الگوریتمهای گوگل که لینکهای ورودی به هر دامنه را بررسی و براساس اعتبار آنها، رتبهبندی صفحات را انجام میداد |
رقص گوگل (Google Dance) | 2004 | تحلیل رفتار کاربران | صفحات جدید را چند بار در نتایج جابهجا میکند تا بر اساس کلیکها و رفتار کاربران رتبه مناسب تعیین شود |
سندباکس گوگل (Google Sandbox) | 2004 | جلوگیری از رتبهگیری سریع سایتهای جدید | صفحات جدید را تا زمان تایید کیفیت و مرتبط بودن در نتایج پایین نگه میدارد |
تپه (Hilltop) | 2004 | شناسایی صفحات معتبر | شناسایی صفحات تخصصی و دارای اعتبار برای نمایش در نتایج مرتبط است |
کافئین (Caffeine) | 2010 | بهبود سیستم ایندکس صفحات | محتواهای جدید و بهروزرسانی مطالب قدیمی را سریعتر ایندکس میکند |
پاندا (Panda) | 2011 | کاهش رتبه سایتهای با محتوای بیکیفیت | محتوای تکراری، حجم کم محتوا و اسپمهای داخلی سایت را بررسی میکند و یکی از مهمترین الگوریتمها برای بهبود کیفیت نتایج گوگل است |
تازگی محتوا (Freshness) | 2011 | اولویتبندی محتواهای تازه | محتوای جدید و مرتبط با موضوعات داغ را در اولویت نتایج قرار میدهد |
ونیز (Venice) | 2012 | نمایش جستجوهای محلی | براساس موقعیت جغرافیایی کاربران، نتایج محلی و مرتبطتر ارائه میکند |
دزد دریایی (Pirate) | 2012 | مقابله با محتوای دزدی و سایتهای کپیکننده | سایتهایی که محتوای بدون کپیرایت (مثل کتاب و فیلم) منتشر میکنند، جریمه میشوند |
EMD (Exact Match Domain) | 2012 | مقابله با سایتهای اسپم و دارای محتوای ضعیف | سایتهایی با دامنههای خاص که محتوای ضعیف و اسپم دارند را جریمه میکند |
پنگوئن (Penguin) | 2012 | تحلیل کیفیت لینکهای ورودی | از تاثیرگذاری بکلینکهای مصنوعی یا خریداریشده جلوگیری میکند و صفحات متخلف جریمه یا از نتایج حذف میشوند |
پیج لیاوت (Page Layout) | 2012 | بهبود تجربه کاربری | سایتهایی با تبلیغات سنگین و آزاردهنده در بالای صفحه، جریمه میشوند |
گورخر (Zebra) | 2013 | بهبود تجربه کاربران فروشگاههای آنلاین | سایتهای فروشگاهی با خدمات بیکیفیت یا فیک از نتایج حذف یا جریمه میشوند |
مرغ مگسخوار (Hummingbird) | 2013 | بهبود درک مفهومی کوئریها | روی مفهوم کل کوئریها به جای تکتک کلمات تمرکز دارد و سازگاری بهتر با سرچهای صوتی را بررسی میکند |
Payday Loan | 2013 | مقابله با سایتهای مستهجن و قمار | سایتهای اسپم در این حوزهها را هدف قرار میدهد |
کبوتر (Pigeon) | 2014 | تقویت سئوی محلی و نقشه گوگل | روی ارائه نتایج مرتبطتر با مکان جغرافیایی کاربران و تقویت نمایش روی نقشه گوگل تمرکز دارد |
موبایل گدون (Mobilegeddon) | 2015 | اهمیت به موبایلفرندلی بودن سایت | اولویت دادن به سایتهایی که برای نمایش در موبایل بهینه شدهاند |
رنکبرین (RankBrain) | 2015 | استفاده از یادگیری ماشین برای تحلیل پرسوجوهای پیچیده | مفهوم عبارتهای جستجو شده را تحلیل کرده و نتایج مرتبط حتی برای کلمات ناشناخته یا اشتباه تایپی ارائه میدهد |
موشکور (Possum) | 2016 | بهبود سئوی محلی و نتایج مرتبط | از نمایش سایتهای مشابه در یک منطقه جلوگیری کرده و تنوع در نمایش کسبوکارهای محلی را افزایش میدهد |
فرد (Fred) | 2017 | مقابله با سایتهایی که بیش از حد تبلیغمحور هستند | هدفگیری سایتهایی که به جای ارائه محتوای ارزشمند، پر از تبلیغات و لینکهای بیکیفیت هستند |
طبی (Medic) | 2018 | بهبود سئوی سایتهای پزشکی و سلامت | اعتبار سایتهای مرتبط با حوزههای پزشکی، سلامت و موضوعات حساس را برای جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست بهدقت بررسی میکند |
برت (BERT) | 2018 | بهبود درک زبان طبیعی و زمینه پرسوجوها | از یادگیری ماشین برای درک بهتر قصد جستجوی کاربران و تحلیل دقیقتر مفهوم کوئریها استفاده میکند |
موبایل فرست ایندکس (Mobile First Index) | 2019 | ایندکسکردن صفحات براساس نسخه موبایل سایتها | سایتهایی که نسخه موبایل بهینه ندارند، رتبه پایینتری میگیرند |
سند راهنمای ارزیابهای جستجوی گوگل E-A-T | 2019 | ارزیابی کیفیت محتوای سایتها با معیارهای تخصص، اعتبار و اعتماد | سایتهایی که محتوای معتبر، تخصصی و قابلاعتماد دارند، رتبه بهتری میگیرند |
May 2020 Core Update | 2020 | بهبود کیفیت نتایج جستجو | یکی از آپدیتهای اصلی هسته گوگل که براساس تحلیل محتوای سایتها، سعی در بهبود تجربه کاربری و مرتبط بودن نتایج داشت |
Page Experience Update | 2021 | اهمیت به تجربه کاربری | از معیارهای Core Web Vitals مثل سرعت بارگذاری صفحه، پاسخدهی و ثبات بصری برای رتبهبندی سایتها استفاده میکند |
Multitasking United Model | 2021 | بهبود جستجوها با استفاده از مدل هوش مصنوعی برای درک پیچیدگی جستجوها | امکان پاسخگویی بهتر به سوالات پیچیده و متعدد را بهصورت همزمان فراهم میکند |
Product Reviews Update | 2021 | بهبود سئوی سایتهای بررسی محصول | سایتهایی که بررسیهای دقیق و ارزشمندی از محصولات ارائه دهند، در نتایج بالاتر قرار میگیرند |
آپدیت EEAT | 2022 | بهبود ارزیابی کیفیت محتوا با اضافه کردن معیار تجربه شخصی و اصالت اطلاعات | محتوای نوشته شده با تجربه نویسنده و اطلاعات معتبر بالاتر رتبه میگیرد |
محتوای مفید (Helpful Content Update) | 2022 | تمرکز بر محتوای مفید و مرتبط | جریمه کردن سایتهایی که محتوای کمکیفیت و صرفاً برای رتبهگیری تولید میکنند |
آپدیت اسپم لینک (Link Spam Update) | 2023 | مقابله با اسپم و لینکهای بیکیفیت | بر حذف سایتها و صفحات اسپمی با محتوای تکراری یا استفاده از تکنیکهای غیراخلاقی سئو تمرکز دارد |
انواع سئو چیست؟
در دهه ۱۹۲۰ برای تمایز بین شخصیتهای مثبت و منفی فیلمهای وسترن از نمادهای بصری سادهای مثل کلاه سفید و سیاه استفاده میکردند. کلاه سفید (قهرمان) و سیاه (شرور) به سرعت به مخاطب میگفتند که با چه کسی روبهرو هستند. در دنیای سئو هم برای توصیف روشهای مختلف انجام سئو، از اصطلاحات کلاه سفید، کلاه خاکستری و کلاه سیاه استفاده میشود که هر کدام نشاندهنده رویکردی خاص به سئو هستند.
-
سئو کلاه سفید چیست؟
سئوی کلاه سفید (White Hat SEO) به معنی رعایت تمام قوانین گوگل برای کسب رتبهبندی طبیعی و اجتناب از جریمه شدن است. در این روش تنها از تکنیکهای مجاز و اخلاقی برای بهبود رتبه سایت استفاده میشود.
فعالیتهای سئو کلاه سفید باعث میشود همیشه مورد تایید موتورهای جستجو باشید و با مجازاتهایی مثل کاهش رتبه، حذف از نتایج جستجو و یا حتی حذف کامل از ایندکس روبهرو نشوید.
البته، استفاده از این روش به تنهایی ممکن است باعث شود که نتوانید بهسرعت به رتبههای برتر برسید. فعالیتهای مرتبط با سئو کلاه سفید عبارتند از:
- بهینهسازی فنی
- تولید محتوای باکیفیت
- ساختار داخلی درست و اصولی
- بهینهسازی عناوین و URLها و تصاویر و ویدیوها
- ایجاد لینکهای داخلی
- و…
-
سئو کلاه خاکستری چیست؟
سئو کلاه خاکستری (Grey Hat SEO) حد فاصل بین سئو کلاه سفید و سیاه است. استفاده از سئو کلاه سفید بهتنهایی نمیتواند شما را به رتبههای برتر برساند و سئو کلاه سیاه هم بعد از مدت کوتاهی میتواند تمام زحمات شما را به باد دهد.
اگرچه استفاده از روشهای سئو کلاه سفید (مجاز و اخلاقی) و کلاه سیاه (غیرمجاز و ریسکی) بیشتر اوقات بسیار وسوسهکننده است، ولی باید بدانید که مرز بین سئو کلاه سفید و کلاه سیاه بسیار ظریف است و هرگونه اشتباهی میتواند عواقب جبرانناپذیری به دنبال داشته باشد.
بنابراین، توصیه میکنیم که همواره به اصول سئو کلاه سفید پایبند بوده و از روشهای خاکستری با احتیاط و آگاهی کامل از خطرات آن استفاده شود. از جمله فعالیتهای سئو کلاه خاکستری میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دریافت لینک از پستهای مهمان در سایتهای دیگر
- تولید محتوا با کیفیت پایین ولی در حجم بالا
- استفاده از متن یا لینکهای مخفی در محتوا
- افزایش بازدید با استفاده از ترافیک مصنوعی
- استفاده از روشهای لینکسازی غیرطبیعی مثل PBN
- استفاده از محتوای کپی با تغییرات جزئی
- بهینهسازی سرعت سایت و تجربه کاربری بهصورت مصنوعی
- استفاده از رباتهای خودکار برای بهروزرسانی عناوین یا دیگر عناصر صفحه
-
سئو کلاه سیاه چیست؟
سئو کلاه سیاه (Black Hat SEO) روشهایی است که برای فریب دادن الگوریتمهای گوگل بهکار میروند و در تضاد با قوانین موتورهای جستجو هستند. روشهایی مثل ساخت لینکهای اسپم، پرکردن کلمات کلیدی، خرید بکلینکهای زیاد و… از جمله مواردی است که خلاف اصول و قوانین گوگل است و اگر متوجه آن شود، با جریمههای سنگین روبهرو خواهید شد.
بهطورکلی، سئوی کلاه سیاه روشی سریع و غیرقانونی برای بهبود رتبهبندی است که میتواند به نتایج کوتاهمدت منجر شود، ولی در درازمدت به ضرر سایت شما تمام میشود.
در این روشها، هدف این است که صفحات سایتها را بهعنوان محتوای جالب و مفید نمایش دهند، درحالیکه طبق معیارهای گوگل اینگونه نیستند. همچنین این روشها به دنبال عبور از قوانین معمولی سئو هستند تا یک سایت بتواند بهسرعت با استفاده از نقاط ضعف الگوریتمها به صفحه اول نتایج جستجو برسد. از جمله تکنیکهای سئو کلاه سیاه عبارتاند از:
- هدایت کاربران به صفحات دیگر با هدف تبلیغاتی یا غیرمرتبط
- استفاده بیش از حد از کلمات کلیدی در محتوا بدون توجه به کیفیت
- تغییر محتوای سایت بر اساس IP کاربر برای فریب موتورهای جستجو
- کپیکردن محتوای یک صفحه در صفحات مختلف یا از سایتهای دیگر
- ایجاد لینکهای نامربوط و بیکیفیت به سایتهای دیگر با هدف تخریب
تفاوت بین سئو کلاه سفید، کلاه خاکستری و کلاه سیاه در استفاده از روشهایی است که باعث رتبهبندی سایت در موتورهای جستجو میشود. توصیه میکنیم همیشه از روشهای مجاز برای سئو سایت خود استفاده کنید و درصورت نیاز به استفاده از روشهای غیرمجاز، آن را بهدقت انجام داده و پیامدهای احتمالی را بررسی کنید.
مهمترین مراحل سئو سایت چیست؟
سئو سایت سه مرحله مهم دارد:
- سئوی فنی یا تکنیکال: بهینهسازی زیرساخت فنی برای بهبود عملکرد سایت
- سئوی داخلی: بهینهسازی محتوای سایت برای کاربران و موتورهای جستجو
- سئوی خارجی: فعالیتهای خارج از سایت برای افزایش اعتبار و شناختهشدن برند در موتورهای جستجو
شما کنترل کاملی بر بهینهسازی محتوای درونصفحهای و فنی دارید، ولی نمیتوانید بهطور مستقیم روی اینکه دیگران به شما لینک دهند یا نه، تاثیر بگذارید. با این حال، همه این کارها برای موفقیت در سئو مهم هستند.
هر کدام از انواع سئو در جایگاه خود باید به بهترین شکل ممکن انجام شوند تا در نهایت رتبهبندی شما به نتایج برتر سرپ گوگل برسد. بیایید ببینم این سه استراتژی سئو شامل چه مواردی هستند.
-
سئو تکنیکال (Technical SEO) چیست؟
سئو تکنیکال (Technical SEO) یا سئوی فنی روی ساختار و بنیاد سایت تمرکز داد. در سئوی فنی باید معماری و ساختار سایت مثل کدنویسی، سرعت، امنیت، URL صفحات و… را برای کاربران و موتورهای جستجو بهینه کنید. اگر سئو تکنیکال سایت شما بهینه نباشد، موتورهای جستجو امکان خزش و ایندکسینگ صفحات شما را نخواهند داشت.
گری ایلیس، تحلیلگر گوگل در یک پرسش و پاسخ آنلاین AMA Reddit میگوید:
«آن سایت لعنتی را برای موتورهای جستجو قابل خزیدن کنید».
یعنی باید اطمینان حاصل کنید که سایتتان بهراحتی برای موتورهای جستجو قابل دسترسی باشد.
در واقع، سئوی فنی پیشنیازی ضروری برای موفقیت در استراتژیهای سئو داخلی و خارجی محسوب میشود. برای مثال، افزایش سرعت بارگذاری صفحات یکی از مهمترین جنبههای سئوی فنی است.
اگر سرعت سایت پایین باشد، حتی با وجود محتوای باکیفیت و استراتژیهای سئو داخلی و خارجی قوی، کاربران به سرعت سایت را ترک کرده و به سراغ رقبای شما میروند که تجربه کاربری بهتری ارائه میدهند.
پس یکی از مهمترین کارهایی که برای کسب رتبه برتر در گوگل باید انجام دهید، انجام تکنیکهای سئوی فنی است. سئوی فنی شامل مدیریت و بهینهسازی عناصر زیر است:
- راهاندازی ابزارهای تحلیلی مثل گوگل آنالیتیکس، بررسی نحوه خزش موتورهای جستجو در سایت، وضعیت ایندکسینگ صفحات و بررسی فایل robots.txt
- مدیریت ساختار URLها، تعیین نسخه اصلی صفحات (کنونیکال)، استفاده صحیح از تگهای عنوان، توضیحات متا و Hreflang
- اطمینان از نمایش صحیح سایت در دستگاههای مختلف (موبایل، تبلت، دسکتاپ)، سرعت بالای بارگذاری صفحات، بهینهسازی تصاویر و بررسی وضعیت Core Web Vitals
- بررسی و رفع خطاهای کدنویسی، استفاده از استراکچر دیتا برای بهبود درک موتورهای جستجو از محتوا و مدیریت فایلهای جاوااسکریپت
- ایجاد نقشه (سایتمپ XML) سایت، جلوگیری از ایندکسشدن صفحات نامربوط و انجام مهاجرتهای فنی بهصورت اصولی
-
سئوی داخلی (On-Page SEO) چیست؟
سئوی داخلی (On-Page SEO) مجموعه اقداماتی است که در داخل سایت برای بهبود رتبهبندی آن در نتایج موتورهای جستجو انجام میشود. این فعالیتها روی ساختارو محتوای سایت تمرکز دارد و بهطور مستقیم روی رتبهبندی سایت در سرپ تاثیر میگذارد. مهمترین جنبههای سئو داخلی عبارتاند از:
- تدوین استراتژی بازاریابی محتوایی
- بهینهسازی لینکهای داخلی سایت
- بهینهسازی متاتگ و متادیسکریپشن
- بهینهسازی سرعت بارگذاری سایت
- اطمینان از ریسپانسیوبودن سایت
- انتخاب و استفاده صحیح از کلمات کلیدی
- تولید محتوا باکیفیت، مرتبط و مفید برای کاربران
- استفاده از URLهای ساده، خوانا و شامل کلمات کلیدی مرتبط
- استفاده از متن جایگزین برای تصاویر و فشردهسازی آنها
-
سئوی خارجی (Off-Page SEO) چیست؟
سئوی خارجی (Off-Page SEO) مجموعه فعالیتهایی است که خارج از سایت برای افزایش رتبه سایت انجام میشود. یکی از مهمترین روشهای این نوع بهینهسازی، ساخت بکلینکهای باکیفیت است که اعتبار سایت را افزایش میدهد.
هدف سئو خارجی افزایش اعتبار و محبوبیت سایت شما در وب است تا موتورهای جستجو آن را معتبرتر بدانند و در نتیجه رتبه بهتری در نتایج جستجو به سایت شما اختصاص دهند.
اصلیترین فعالیتهای سئو خارجی شامل موارد زیر میشود:
- نوشتن محتواهای مهمان در سایتهای دیگر
- ایجاد بکلینک از سایتهای باکیفیت یا انتشار رپورتاژ و خرید بک لینک
- مدیریت لینکهای مخرب Disavow برای جلوگیری از تاثیرات منفی لینکهای بیکیفیت
- فعالیت در شبکههای اجتماعی، حضور در انجمنهای آنلاین، تبلیغات در پادکست و ویدیوهای دیگران
شاید فکر کنید انواع سئو فقط محدود به این ۳ نوع استراتژی است، ولی باید بگوییم بیش از ۱۲ نوع سئو وجود دارد که ما فقط ۳ نمونه از آنها را توضیح دادیم. انواع دیگر SEO را میتوانید در جدول زیر ببینید:
نوع سئو | توضیحات |
سئوی محلی (Local SEO) | مشتریان منطقهای را هدف قرار میدهد و با بهینهسازی سایت برای Google My Business، پروفایلهای محلی در دایرکتوریها، کلمات کلیدی مرتبط با منطقه و سایر موارد، رتبه سایت را در نتایج جستجوی محلی بهبود میدهد |
سئوی تجارت الکترونیک (E-commerce SEO) | صفحات و دستهبندی محصولات، جستجوی داخلی سایت، توضیحات و ساختار URL محصولات برای افزایش رتبه و فروش بهینهسازی میشوند |
سئوی ویدیو (Video SEO) | توضیحات، عنوان، تگها، تامبنیل و زیرنویس محتوای ویدیویی برای کسب رتبه بالاتر در سرپ موتورهای جستجو بهینهسازی میشوند |
سئوی تصویر (Image SEO) | نام، اندازه و حجم، متن جایگزین، فرمت و واکنشگرایی تصاویر برای بهبود رتبه آنها در نتایج جستجو و افزایش ترافیک ارگانیک بهینهسازی میشوند |
سئوی بینالمللی (International SEO) | سئوی بینالمللی شامل بهینهسازی محتوا، محلیسازی سایت، استفاده از تگ hreflang، انتخاب دامنههای مناسب و تنظیمات جغرافیایی در Google Search Console است تا مخاطبان کشورهای مختلف یا مناطق گوناگون را هدف قرار دهد |
سئوی صوتی (Voice SEO) | سئوی صوتی با استفاده از کلیدواژههای محاورهای، اسنیپتهای ویژه، محتوای مکالمهای و درک نیت کاربر، محتوای شما را برای دستیارهای صوتی مثل الکسا، گوگل اسیستنت و سیری بهینه میکند |
سئوی یوتیوب (YouTube SEO) | بهینهسازی کانال و ویدیوهای یوتیوب شامل تحقیق دقیق کلمات کلیدی، تهیه توضیحات جامع، انتخاب تگهای مرتبط، طراحی تصاویر بندانگشتی جذاب و ایجاد تامبنیل همراه با زیرنویس دقیق برای افزایش دیدهشدن و رتبهبندی در نتایج جستجو یوتیوب است |
سئوی اجتماعی (Social SEO) | سئو اجتماعی روشی برای بهبود رتبهبندی سایت در موتورهای جستجو است که با استفاده از سیگنالهای اجتماعی، اعتبار برند، بکلینکهای شبکههای اجتماعی، تعامل با مخاطبان، توزیع محتوا و بهینهسازی پروفایلهای اجتماعی در نتایج جستجو انجام میشود. این نوع سئو به دنبال افزایش تعامل کاربران با محتوا در شبکههای اجتماعی و تقویت حضور آنلاین برند است |
سئوی محتوا (Content SEO) | سئوی محتوا شامل تحقیق کلمات کلیدی، تولید محتوای باکیفیت و مرتبط، سازماندهی ساختار محتوا، نوشتن متا تگهای جذاب و بهینهسازی آدرسهای اینترنتی (URL) میشود. هدف از سئوی محتوا، بهبود رتبه سایت در نتایج جستجوی موتورهای جستجو و جذب مخاطبان هدف است |
تا اینجا درباره انواع و اهمیت SEO سایت صحبت کردیم، ولی نکته مهم این است که سئو یک سایت دقیقاً چطور انجام میشود. در ادامه درباره این موضوع صحبت میکنیم.
چگونه سایت خود را سئو کنیم؟
اولین قدم برای اجرای موفق SEO وبسایت، کسب دانش کافی در زمینه تکنیکهای بهینه سازی سایت برای موتورهای جستجو یا سپردن این مسئولیت به یک متخصص سئو است. توجه داشته باشید که شروع سئو بدون دانش فنی لازم، میتواند منجر به اتلاف وقت و هزینه شده و رسیدن به صفحات برتر نتایج جستجوی گوگل را با چالش جدی مواجه کند.
بعد از راهاندازی سایت و طراحی نقشه سفر کاربران، اگر از زیرساخت فنی مثل سرعت و امنیت بالای آن اطمینان دارید، کار خود را با جستجوی کلمات کلیدی شروع کنید.
- تحقیق کلمات کلیدی انجام دهید
کلمات کلیدی قلب تپنده سئو هستند. این کلمات، موضوع اصلی محتوای شما را مشخص میکنند و یک پل ارتباطی بین شما و مخاطبانتان میسازند. وقتی کسی در گوگل عبارتی را جستجو میکند، در واقع کلماتی را تایپ میکند که شما باید در محتوای خود از آنها استفاده کنید.
کلمات کلیدی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
- کلمات کلیدی کوتاه: این کلمات معمولاً جستجوی بیشتری دارند اما رقابت برای آنها هم بیشتر است. مثلاً «سئو چیست»
- کلمات کلیدی بلند: این کلمات خاصتر هستند و رقابت کمتری دارند. مثلاً «بهترین ابزارهای سئو برای آنالیز بکلینکهای رقبا»
با ترکیب این دو نوع کلمه کلیدی میتوانید هم مخاطبان زیادی را جذب کنید و هم به آنها اطلاعات دقیق و مورد نظرشان را ارائه دهید.
علاوهبراین، دو عامل مهم دیگر را هم باید در نظر بگیرید:
- حجم جستجو: نشان میدهد که چند نفر این کلمه را جستجو میکنند
- سختی کلمه کلیدی: نشان میدهد که رسیدن به رتبهی برتر برای این کلمه چقدر سخت است
بهتر است کلماتی را انتخاب کنید که هم حجم جستجوی مناسبی داشته باشند و هم رسیدن به رتبه برتر برای آنها خیلی سخت نباشد.
ابزارهایی مثل Google Keyword Planner ،Ahrefs و SEMrush میتوانند برای پیدا کردن کلمات کلیدی مفید باشند.
- رقبایتان را آنالیز کنید
با تحلیل رقبای خود در نتایج جستجو میتوانید یک قدم جلوتر از آنها باشید. این کار به شما کمک میکند تا محتوای جذابتری تولید و در نهایت، رتبه بهتری در گوگل کسب کنید.
بدون تحلیل دقیق عملکرد رقبایتان نمیتوانید استراتژی موثری برای پیشی گرفتن از آنها و کسب رتبههای برتر در نتایج جستجو تدوین کنید. تحلیل رقبا به شما کمک میکند تا نقاط قوت و ضعف آنها را شناسایی کرده و با بهبود عملکرد خود از آنها پیشی بگیرید.
- محتوای باکیفیت و مرتبط تولید کنید
برای صفحات اصلی، دستهبندیها و بلاگ خود محتوای مفید و مرتبط با استراتژی بازاریابی کسبوکارتان تولید و بهینهسازی کنید. برای این کار:
- از کلمات کلیدی اصلی در عنوان صفحه استفاده کنید
- توضیحات متا را جذاب و شامل کلمات کلیدی بنویسید
- URLهای صفحات را کوتاه، ساده و شامل کلمات کلیدی انتخاب کنید
- برای تصاویر از تگهای alt استفاده و اندازه و حجم آنها را بهینه کنید
- کلمات کلیدی هدف را بهطور طبیعی در عناوین (h۱-h۶)، متن اصلی و آدرس صفحات (URL) بگنجانید
- برای ساختاردهی محتوای سایت از روش پیلار کلاستر یا سایر استراتژیهای لینکسازی استفاده کنید تا تمام صفحات به یکدیگر لینکشده و از نظر سئو تقویت شوند.
- بهینهسازی سایت برای موبایل را فراموش نکنید
بیشتر افراد از موبایل برای مشاهده صفحات وب استفاده میکنند. پس اگر میخواهید سایتتان دیده شود و کاربران در آن بمانند، باید حتماً برای نمایش در موبایل بهینه شود.
تصور کنید وارد یک سایت میشوید که نوشتههایش ریز است، دکمهها کار نمیکنند و باید مدام صفحه را این طرف و آن طرف بکشید. مطمئناً خیلی زود آن صفحه را ترک میکنید، درست است؟ این همان اتفاقی است که برای کاربران سایتی که برای موبایل بهینه نشده میافتد.
یک سایت خوب برای موبایل، تجربه کاربری لذتبخشی را برای کاربران فراهم میکند. وقتی کاربران از سایت شما راضی باشند، بیشتر در آن میمانند و صفحات مختلف آن را میبینند. این یعنی موتورهای جستجو مثل گوگل متوجه میشوند که سایت شما مفید و مرتبط است و در نتیجه، آن را در نتایج جستجو بالاتر میآورد.
- سئوی فنی سایت را جدی بگیرید
وقتی صحبت از سئو میشود، اغلب افراد روی تولید محتوای جذاب و ساخت بکلینک تمرکز میکنند. ولی فراموش نکنید که سئوی فنی، یعنی زیربنای فنی سایت و نقش بسیار مهمی در موفقیت آن دارد.
سئوی فنی مثل پایه یک ساختمان است. هر چقدر هم که طراحی داخلی و نمای بیرونی یک ساختمان زیبا باشد، بدون یک پایه محکم، ساختمان دوام نخواهد آورد. سئوی فنی هم همینطور است. اگر زیرساختهای فنی سایتتان قوی نباشد، حتی بهترین محتوا هم نمیتواند به شما کمک کند تا در نتایج جستجو رتبه خوبی کسب کنید.
سئوی فنی از سرعت لودشدن صفحات گرفته تا سازگاری با موبایل میشود. برای مثال، ایجاد یک نقشه سایت XML، ساختاردهی منطقی صفحات و رفع لینکهای شکسته همگی بخشی از سئوی فنی هستند.
- لینکسازی داخلی و خارجی را بادقت انجام دهید
برای بهبود سئو سایت و تجربه کاربری بهتر است از لینکهای داخلی استفاده کنید تا کاربران به صفحات مرتبط دیگر هدایت شوند. این کار به موتورهای جستجو کمک میکند تا ساختار سایت شما را بهتر درک کرده و تمام صفحات آن را ایندکس کنند.
علاوهبراین، دریافت بکلینک از سایتهای معتبر و مرتبط با موضوع سایت شما، یکی از مهمترین عوامل افزایش رتبه سایت در نتایج جستجو است. پس، سعی کنید از طریق نوشتن محتوای مهمان یا انتشار رپورتاژ بکلینکهای معتبر دریافت کنید.
- محتوایهایتان را با دیگران به اشتراک بگذارید
سئو مثل ورزش کردن است؛ هرچه بیشتر تمرین کنید، بهتر میشوید. با گذشت زمان و تولید محتوای باکیفیت، کمکم در دنیای سئو حرفهای میشوید. یکی از بهترین روشها برای پیشرفت در سئو، تولید محتوای تازه و مرتبط در بلاگتان است.
بعد از اینکه یک محتوای عالی تولید کردید، نوبت به معرفی آن به دیگران میرسد. میتوانید محتوایتان را بهصورت رایگان در شبکههای اجتماعی و از طریق خبرنامه به اشتراک بگذارید یا برای معرفی سریعتر و موثرتر از تبلیغات پولی استفاده کنید. هر دو روش مزایای خاص خودشان را دارند و بهتر است هر دو را در کنار هم اجرا کنید.
با تبلیغات پولی میتوانید محتوایتان را دقیقاً به دست افرادی برسانید که به آن علاقهمند هستند. ابزارهای مختلفی به شما کمک میکنند تا در کمترین زمان ممکن، تبلیغات هدفمندی را در شبکههای اجتماعی و گوگل ایجاد کنید.
- با بهروزرسانی محتواهایتان همیشه در رقابت بمانید
سئو سایت یک کار مداوم است و باید روزانه محتواها و صفحاتتان را بررسی کرده و برای حفظ رتبههای برتر در موتورهای جستجو استراتژیهای خود را بهروزرسانی و بهتر کنید.
این مراحل تنها بخشی از سئوی سایت است و شما باید با توجه به حوزه فعالیت خود اقدامات مختلفی را برای رسیدن به نتایج برتر سرپ گوگل انجام دهید.
چگونه سئو سایت خود را تحلیل کنیم؟
برای بهبود مداوم سئوی سایت باید بهطور مرتب با استفاده از ابزارهای تحلیلی، صفحات و محتوای آن را بررسی و تجزیهوتحلیل کنید. در واقع، بدون داده نمیتوانید در سئو موفق شوید و برای دسترسی به دادهها به ابزارهای خاصی نیاز دارید. خوشبختانه بیشتر این ابزارها رایگان هستند. بهترین ابزارهای سئو برای اجرای یک استراتژی بهینه و تحلیل سایت شامل موارد زیر میشوند:
- گوگل آنالیتیکس (Google Analytics)
این ابزار به شما کمک میکند تا یک دید کامل از رفتار کاربران در سایت خود داشته باشید. با استفاده از آن میتوانید بهراحتی مواردی مثل تعداد بازدیدکنندگان، مدت زمان ماندگاری، نرخ پرش و… را اندازهگیری کرده و بر اساس این دادهها، تصمیمات بهتری برای بهبود عملکرد سایت خود بگیرید.
- گوگل سرچ کنسول (Google Search Console)
با استفاده از سرچ کنسول گوگل میتوانید بهطور دقیق عملکرد سایت خود را در موتور جستجوی گوگل بررسی کرده و با شناسایی مشکلات و فرصتهای بهبود، رتبه سایت خود را ارتقا دهید. این ابزار اطلاعات جامعی در مورد کلمات کلیدی، ترافیک سایت، خطاهای خزش و ایندکسینگ، شاخصهای Core Web Vitals و سایر موارد مهم در اختیار شما قرار میدهد.
- ابزارهای تحقیق کلمات کلیدی (Moz ،Ahrefs و SEMrush)
ابزارهای تحقیق کلمات کلیدی یا نرمافزارهای سئو مثل اسکریمینگ فراگ (Screaming Frog) به شما کمک میکنند تا کلمات کلیدی مناسب برای پاسخگویی به پرسشهای کاربران را شناسایی کنید. این ابزارها علاوه بر تحقیق کلمات کلیدی، امکانات دیگری مثل تحقیق کلمات کلیدی، تحلیل سئو، بررسی بکلینکها، بهینهسازی داخلی سایت و بررسی اطلاعات رقابتی و دادههای پیشرفتهتر را هم در اختیار شما قرار میدهند.
- ابزارهای تست سرعت سایت (Site Speed)
سرعت یکی از فاکتورهای مهم در تجربه کاربری و رتبهبندی در موتورهای جستجو است. شما میتوانید از ابزارهای مختلفی برای تست سرعت سایت خود استفاده کنید، مثل:
- جی تی متریکس (GTmetrix)
- لایت هاوس (Lighthouse)
- گوگل پیج اسپید اینسایت (Google Pagespeed Insights)
این ابزارها مشکلات کندی سایت شما را نشان داده و پیشنهاداتی را برای رفع آنها ارائه میدهند.
حالا که با اصول سئو آشنا شدید، چه قصد استخدام یک متخصص سئو برای رشد کسبوکار خود را داشته باشید و چه علاقمند به فعالیت در حوزه سئو به عنوان یک حرفهای باشید، درک دقیق از نقش و مسئولیتهای یک سئوکار میتواند به شما در تصمیمگیری و پیشرفت در این مسیر کمک زیادی کند.
چگونه یک متخصص سئو شویم؟
راههای مختلفی برای تبدیل شدن به یک متخصص سئو وجود دارد. میتوانید با مطالعه مطالب رایگان در وب و تماشای ویدیوهای آموزشی، دانش اولیه را کسب کنید. علاوهبراین، دورههای آموزشی پولی و بوتکمپهای تخصصی هم در دسترس هستند.
اگرچه هزینه این دورهها ممکن است برای همه مناسب نباشد، ولی گزینههای ارزانتری هم وجود دارد. همچنین، پلتفرمهایی مثل لینکدین، یودمی و کورسرا دورههای متنوعی با گواهی معتبر ارائه میدهند که میتوانید با شرکت در آنها گواهینامه معتبری برای پربارکردن رزومه خود دریافت کنید.
مسیر تبدیلشدن به متخصص سئو
مهمترین نکته این است که یادگیری تئوری را با تمرین عملی همراه کنید. ایجاد یک سایت تستی و پیادهسازی تکنیکهای سئو روی آن، بهترین راه برای کسب تجربه عملی است. این کار به شما کمک میکند تا یک نمونه کار قوی برای ارائه به کارفرمایان داشته باشید.
پس از کسب مهارتهای لازم میتوانید از طریق شبکههای اجتماعی، سایتهای کاریابی و یا حتی ایجاد یک پروفایل حرفهای در لینکدین به دنبال فرصتهای شغلی در حوزه سئو باشید.
بازار کار سئو چطور است؟
سئو در سالهای اخیر به یکی از پرتقاضاترین حوزهها در صنعت دیجیتال مارکتینگ تبدیل شده است. بسیاری از کسبوکارها به متخصصهای سئو برای افزایش رتبه سایت خود نیاز دارند و همین امر باعث شده تا افراد فعال در این حوزه بتوانند توانمندیهای خود را بهخوبی به کار بگیرند.
البته، مهارت و تخصص حرف اول را میزند و طبیعتاً هرقدر مهارت بیشتری داشته باشید، در شغل سئو هم موفقتر خواهید بود.
حقوق و دستمزد متخصصان سئو چگونه است؟
درآمد سئوکاران بسته به تجربه، تخصص و نوع پروژه میتواند متفاوت باشد. طبق گزارش سئو تریبون در سال ۱۴۰۲ حدود ۴۰درصد از متخصصان سئو ایران بیش از ۲۰میلیون تومان درآمد ماهانه داشتهاند. این در حالی است که درآمد بیش از ۳۹درصد از آنها زیر ۱۲میلیون تومان بوده است.
تصویر زیر میانگین درآمد ماهانه متخصصان سئو را بهصورت درصدی نمایش میدهد:
علاوهبراین، درآمدهای مرتبط با شغل سئو بسته به عنوان شغلی در شرکتها متفاوت است. تصویر زیر، براساس گزارش سئو تریبون، میزان درآمد عناوین شغلی مختلف در شرکتهای ایرانی را نمایش میدهد:
بهطورکلی، میزان درآمد متخصصان سئو به عواملی مثل تجربه، محل سکونت و عنوان شغلی بستگی دارد. البته اگر فرد توانمندیهای لازم را داشته باشد و در پروژههای بینالمللی مشارکت کند، دستمزدها میتواند بالاتر هم باشد.
چگونه سئو یاد بگیریم؟
سئو دنیای پویایی دارد و روزبهروز در حال بهروزرسانی و تغییر است؛ با تغییر رفتار کاربران، الگوریتمهای موتورهای جستجو هم بهطور مداوم بهروز میشوند تا با این تغییرات همگام شوند.
همانطور که قبلاً گفتیم، میتوانید با مطالعه کتابها و محتوای وب در مورد سئو و تماشای ویدیوهای رایگان، این تخصص جذاب را یاد بگیرید.
اگر به زبان انگلیسی مسلط هستید، شرکت در دورههای خارجی میتواند انتخاب خوبی برایتان باشد، مثل:
اصول سئو هاباسپات
دوره کامل سئو Ahrefs
ولی، در صورت نداشتن تسلط کافی به زبان انگلیسی، دورههای زیادی در سطح وب ایرانی وجود دارد که با یک جستجوی ساده در وب میتوانید به آنها دسترسی پیدا کنید.
به یاد داشته باشید، شرکت در دورههای بهروز میتواند اطلاعات مفیدتر و بهروزتری به شما بدهد. چراکه SEO در حال ورود به دنیای جدید موتورهای جستجوی مبتنیبر هوش مصنوعی یا بهینهسازی موتور مولد (GEO) است و بهتر است از تمام بهروزرسانیها اطلاع پیدا کنید.
چقدر زمان میبرد تا به کمک سئو به صفحه اول گوگل برسیم؟
در این مورد لازم است کمی صبور باشید. برخی تصور میکنند به محض اقدام برای بهینهسازی و استخدام یک متخصص، باید با اولین جستجو وبسایت خود را در صفحه اول گوگل ببینند. اما خب لازم است بگوییم در بهترین حالت این مسئله ۳ تا ۶ ماه زمان نیاز دارد.
این مدت زمان البته برای کسبوکارهایی است که رقیب بزرگی ندارند و کسبوکارشان در حوزه بکری قرار دارد. اگر غیر از این باشد و با رقبای قوی هم سر و کار داشته باشید حتی ممکن است ۱سال و یا بیشتر زمان نیاز باشد تا قدم در صفحه اول گوگل بگذارید.
سخن پایانی
سئو چیست؟ اصطلاحی که زیاد شنیده میشود و به جرات میتوان گفت این کلمه کوتاه دنیایی بزرگ از اطلاعات را در خود جای داده است. در واقع، سئو دنیایی گسترده و پیچیده است که به شما کمک میکند تا با کسب رتبه برتر در گوگل، ترافیک سایت خود را افزایش دهید. موفقیت در وب بدون سئو غیرممکن به نظر میرسد. ولی، با استفاده از استراتژی سئو اصولی میتوانید بازدیدکنندههای زیادی جذب و فروش محصولات و خدماتتان را افزایش دهید.
در این مطلب، سعی کردیم به زبان ساده همه چیز درباره سئو را بررسی کنیم. البته، طبیعی است که بررسی تمام جنبههای سئو بهدلیل گستردگی در یک مطلب ممکن نباشد. اگر سوالی درباره سئو چیست و چگونه به رشد سایتها کمک میکند دارید، میتوانید نظراتتان را در بخش دیدگاهها برای ما بفرستید.
مطلب بسیار عالی بود و موفق باشید و خسته نباشید